Ardarazli [Off] (03.06.2014 / 23:55)
Lakin burada biz dini məsələnin
“ağıldan”, sinfi mübarizə
xaricində, abstrakt, idealistcəsinə
– çox vaxt burjuaziyadan olan
radikal demokratların qoyduğu
kimi -qoyulmasına əsla yol
verməməliyik. Fəhlə kütlələrinə
daim zülm edilməsi,onların
kobudlaşması əsasında qurulmuş
bir cəmiyyətdə dini mövhumatı
xalis təbliğatçılıq yolu ilə puç
etmək mümkün olduğunu
düşünmək gülünc olardı. İnsanlar
üzərində din zülmünün cəmiyyət
daxilindəki iqtisadi zülmün
məhsulu və inikasından başqa bir
şeyolmadığını unutmaq burjua
məhdudluğu olardı. Proletariatı,
kapitalizmin qara qüvvələrinə
qarşı apardığı öz mübarizəsi
maarifləndirməzsə, onu heç bir
kitabça və heç bir təbliğatla
maarifləndirmək olmaz. Məzlum
sinfin bu dünyada behişt
yaratmaq uğrunda apardığı bu
həqiqi inqilabi mübarizənin
birliyi, bizim üçün proletariatın
göydəki behişt haqqındakı
fikirlərinin birliyindən daha
mühümdür.
Məhz buna görə də biz öz
ateizmimizi proqramımızda
göstərmirik və göstərməməliyik;
buna görə də biz köhnə
mövhumatın bu və ya başqa
qalıqlarını mühafizə etmiş
proletarların partiyamıza
yaxınlaşmasına qadağan etmirik
və etməməliyik. Elmi
dünyagörüşünü biz həmişətəbliğ
edəcəyik, hər hansı
”xristianların” səbatsızlığı ilə
mübarizə etməyimiz lazımdır,
lakin bu əsla o demək deyil ki,dini
məsələni, heç də aid olmadığı
birinci yerə keçirmək lazımdır, o
demək deyil ki, üçüncü dərəcəli
fikirlər və ya hər cür siyasi
əhəmiyyətini çox tez itirən,
iqtisadi inkişafın gedişi ilə
tezlikcə zibil yeşiyinə atılan
hədyanlar xatirinə həqiqətən
inqilabi, iqtisadi və siyasi
mübarizə qüvvələrinin
parçalanmasına yol vermək
lazımdır.
Mürtəce burjuaziya hər yerdə
çalışmış və indi bizdə də
çalışmağa başlayır ki,dini ədavəti
qızışdırsın, kütlələrin fikrini, indi
öz inqilabi mübarizəsində əməli
surətdə birləşən Ümumrusiya
proletariatının həll etməkdə
olduğu həqiqətən mühüm və
əsas iqtisadi və siyasi
məsələlərdən həmin ədavətə
tərəf yayındırsın. Bu gün başlıca
olaraq qaraguruhcu talanları
şəklində özünü göstərən və
proletar qüvvələrini parçalamaq
məqsədi güdən bu mürtəce
siyasət sabah, ola bilsin ki, hər
hansı bir daha incə formalar
fikirləşib tapsın. Hər halda biz,
proletar həmrəyliyinin və elmi
dünyagörüşünün sakit, təmkinlə
və səbirlə təbliğ edilməsini, ikinci
dərəcəli ixtilafları hər cür
qızışdırmağa yol verməyən
şəkildə təbliğ edilməsini ona
qarşı qoyacaqdı.
İnqilabçı proletariat dinin dövlət
üçün həqiqətən şəxsi iş olmasına
nail olacaqdır. Orta əsr kifindən
təmizlənmiş bu siyasi quruluşda
proletariat,insanların beynini dini
mövhumatla doldurmaqda həqiqi
mənbə olan iqtisadi köləliyi
aradan qaldırmaq üçün
geniş,açıq mübarizə aparacaqdır.
“Novaya Jizn” №28,
3 dekabr 1905-ci il