TRIEDSTOUN [Off] (19.05.2012 / 11:39)
Məhəmməd Peyğəmbərin (s) ailəsinə salavat göndərmək haqqında elmi dioloq

Birçoxlarımız bilirik ki, sünni qardaşlarımız İmam Əli (ələyhis səlam)-ın adını söylədikdə əleyhis səlam (yəni ona salam olsun) əvəzinə bu sözləri deyirlər: "kəriməllahu vəchəhu; Allah məqamını uca etsin” və ya "rəziyəllahu ənhu; Allah ondan razı olsun”.
Sünnilərin də etiqadına görə İmam Əli (əleyhis səlam) günah etməmişdir ki, onun adı zikr olunduqda "rəziyəllahu ənhu” deyilsin. Əsl həqiqətdə "əleyhis səlam” deyilməsi daha düzgündür.
Burda sual oluna bilər: Bəs nə üçün onlar, İmam Əli (əleyhis səlam) ın adını deyildikdə "əleyhis səlam” cümləsini demirlər. Bu sualın cavabını bilmək üçün aşağıdakı elmi dioloqla tanış olaq.
Elmlər doktoru Məhəmməd Ticani Səmavi, Qahirədən İraqa səfəri zamanı İraqın şiə alimlərindən olan ustad Munim ilə taniş olur. Səfər zamanı alimlər elmi mübahisələr edirlər. Doktor Səmavi, ustad Munimin Bağdad da qonağı olduğu vaxt ondan soruşur: Siz şiələr İmam Əli (əleyhis səlam)ın məqamını yüksəldərək Məhəmməd peyğəmbərin (səlləllahu əleyhi və alihis səlləm) məqamı ilə eyni səviyyədə tutursunuz. İmam Əlinin adını söylədikdə "kəriməllahu vəchəhu” əvəzinə "əleyhis səlam” ya da "əleyhis səlatu vəssəlam” deyirsiniz əslində isə bu tərzdə salam göndərmək Peyğəmbərə (səlləllahu əleyhi və alihi) məxsusdur. Neceki Alllah-Təala Qurani Kərimdə buyurur: "Həqiqətən də Allah və Onun mələkləri salam göndərir peyğəmbərə ey iman gətirənlər sizdə salam göndərin və təslim olun ona!”
Ustad Munim: Bəli, düz buyurursuz! Biz İmam Əli(əleyhis səlam)-ın və digər məsum İmamların adını söylədikdə "əleyhis səlam” deyirik. Amma bu belə deyil ki, biz İmamları İslam peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi alihis səlləm) ilə eyni səviyyədə bilirik.
Doktor Səmavi: Bəs nə üçün onlara salavat və salam göndərirsiz?
Ustad Munim: "indi buyurduğun Quran ayəsinə əsasən "Həqiqətəndə Allah və onun mələkləri salam göndərir Peyğəmbərə” məgər bu ayənin təfsirini oxumamısan? Həm sünni həm də şiə alimləri bu ayənin təfsirini eyni şəkildə nəql ediblər:
Bu ayə nazil olduqda səhabələr Peyğəmbərdən(s.ə.v.a.s) soruşurlar: "Ey Allahın Rəsulu sənə salam və salavat göndərməyi bildik lakin hansı tərzdə salavat göndərməyi bilmirik.
Peyğəmbər cavab verir: Heç bir vaxt mənə yarımçıq salavat göndərməyin "Allahummə səlli əla Muhəmməd” yarımçıq salavatdır. Mənə belə salavat göndərin "Alllahummə səlli əla Muhəmməd və ali Muhəmməd”. Bu, kamil salavatdır.
Bir çox rəvayətlərdə salavatı kamil şəkildə göndərmək, yəni salavtın sonunda "ali Muhəmməd” kəlməsini demək tövsiyə olunub. Hətta bütün şiə alimləri və sünni alimlərindən İmam Şafei, namazın ikinci təşəhhüdündə salavat zikr etməyi vacib bilirlər.
Maraqlı budur ki, Şafei öz şerində belə yazır:
"Ey Allah Rəsulunun Əhli-Beyti! Allah-Taala Quranda sizi sevməyi vacib buyurmuşdur.
Sizin məqamınızı bilmək üçün bu kifayət edir ki, namazda sizə salavat göndərməmək namazı batil edir.”
Bu sözlər Doktor Səmavinin xoşuna gəldi və dedi: İndi məndə qəbul edirəm ki, salavat zikr etdikdə, Ali-Muhəmməddə deyilməsi düzgündür.
Amma biz Peyğəmbərə salavat göndərdikdə, salavatı onun ailəsinə və səhabələrinə də aid bilirik.
Ustad Munim: - Səhih Buxarinin kitabını qəbul edirsiniz?
Doktor Səmavi: - Bəli bu kitab sünni alimləri arasında Qurandan sonra ən səhih və mötəbər kitab hesab olunur.
Ustad Munim şəxsi kitabxanasindan Səhih Buxarinin kitabını mənim üçün gətirib açdı. Oxuduqda gördüm bu sözlər yazılıb: Filan şəxs bizə hədis nəql edir Filan şəxsdən, o da Əli (əleyhis səlamdan). Mən "əleyhis səlam” cümləsini gördükdə çox təəccüb etdim həqiqət olduğuna inanmadım. Öz-özümə dedim "olmuya bu kitab Səhih Buxariyə aid olmasın.” Kitabı öz əlimə götürüb yenidən baxdım. Onun kitabı olduğunu gördükdə inandım. "Sübhənallah” deməkdən başqa çarəm qalmadı.
Bu kitab Misirdə çap olunmuşdur.