Ehli_muslim [Off] (21.09.2012 / 23:40)
Bismillehir_rahmenir_rahim.5. "Onlar [mallarını] xərclədikdə nə israfçılıq, nə də xəsislik edər, bu ikisinin arasında orta bir yol tutarlar". (Furqan, 25/67)
Uca Allah onları orta yolu tutmaqla səciyyələndirmişdir. Onlar çəkdikləri xərclərində israfçılığa yol vermədikləri kimi, xəsislik edib özlərini və ailə üzvlərini də darda qoymazlar. Onlar orta yol adamıdırlar.
Təbəri ayənin təfsirində bunları deyir:
"Uca Allahın burada xərcləmədə israfdan danışarkən nəzərdə tutduğu məqsəd Öz qullarına mübahS158 bildiyi həddi aşmaqdır.
Xəsislik etmək (iqtər) isə Allahın buyurduğundan da az xərcləməkdir. Orta yol isə iksinin arasında olandır".
Bu ayənin mənasını Uca Allah aşağıdakı buyruğu ilə açıqlayıb:
"Nə əldən çox bərk ol, nə də əlini tamamilə açıb israfçılıq et. Yoxsa həm qınanarsan, həm də peşman olarsan!" (İsra, 17/29)
Uca Allah xəsisliyi qınayıb, israfçılığı qadağan etmiş və qənaətlə dolanmağı əmr edərək buyurmuşdur ki: Sən kimsəyə heç bir şey verməyən, xeyrxahlığa maneə törədən bir xəsis olma. İmkanından artığını, gəlirindən daha çox xərcləməkdə həddini aşma, israfçılıq etmə! Çünki sən xəsislik etsən qınanarsan. İnsanlar səni qınayar, məzəmməd edər və səni lazım olan adam kimi qəbul etməzlər. Bacardığından artıq əliaçıq olsan, vaxt gələr çarəsiz (əl-həsir) qalarsan, xərcləməyə bir şey tapmazsan. Həsir - hərəkət edə bilməyən, taqətsizliyindən və acizliyindən yerindən tərpənməyən minik hevanına deyilir. Məhz İbn Abbas və əl-Həsən bu kərim ayənin toxunulan xəsislik və israf(çılığın qada-ğan edilməsi) məqsədiylə deyildiyini bildirmək üçün açıqlamış-lar. (Bax: İbn Kəsi, III, 37)