Son 10 mövzu

  Tohveler,nesihetler,revayetler,hedisler ve s...

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:01)

ehtiyatlanmalıyıq. Səhih (düzgün) hədisləri də çalışıb Qurani-Kərimin işığında anlamalıyıq. Allah-Təala Qurani-Kərimi nazil etməklə, onu Peyğəmbərinə (s.a.s) vəhy etməklə, Peyğəmbərini də (s.a.s) Quranı izah etmə məsuliyyətilə vəzifələndirməklə, bizdən anlamağı, dərk etməyi, qəbul edib əməl etməyi istəmişdir. Biz bütün bunları araşdırıb, dərk etməklə, Allahın buyuruqlarını və çəkindirdiklərini, sevib sevmədiklərini, razı salıb və ya qəzəbləndirən amilləri anlamalıyıq. İslam kor-koranə imana, mücərrəd bir təslimiyyətə çağırmır, anlaşılan və aydın olan bir tabeçiliyə çağırır. “De: “Bu mənim yolumdur. Mən və mənə tabe olanlar açıq-aşkar (mötəbər) bir dəlillə (insanları) Allaha çağırırıq. Allah pakdır, müqəddəsdir (bütün eyib və nöqsanlardan xalidir, Onun heç bir şəriki yoxdur). Mən də müşriklərdən deyiləm!”” (Yusuf, 108).

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:02)

Hədisləri, yəni Peyğəmbərimizin (s.a.s) yolunu düzgün anlamaq çox əhəmiyyətli, düzgün anlamadan hərəkət etmək isə çox təhlükəlidir. Çünki baş verən problemlər, əziyyətlər, çaxnaşmalar və sair, yalnız pis əxlaqdan, mədəniyyətsizlik və ya tərbiyəsizlikdən deyil, hətta sünnəti düzgün anlamamaqdan da olur. Beləki, sünnəti sevdiklərini iddia edən müsəlmanların elə özləri çox vaxtı sünnətə əməl etdiklərini düşünərək sünnətə böyük zərbə vurur, onu alçaldır və səhv qələmə verirlər. Çox təəssüf ki, indiki zamanda Peyğəmbərimizi (s.a.s) çox sevdiyini, Onun (s.a.s) sünnətinə tam əməl etdiyini düşünən böyük sayda müsəlmanlar vardır ki, onlar yalnız

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:03)

sünnətin insanda zahiri dəyişikliklərin apardığı amillərə önəm verir, daxili və batini dəyişikliyi isə önəmsəmirlər. Çoxlarında nə əxlaq, nə mədəniyyət, nə insanlarla düzgün rəftar, nə də cəmiyyətə xeyir verən bir xüsusiyyət qalmışdır. Sünnətə riayət edərkən, böyük məsələni kiçiltmək, kiçiyi böyütmək, öncə ediləcəkləri gecikdirmək, fərdi mənfəəti cəmiyyət mənfəətindən üstün tutmaq olmaz.

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:04)

Necə ki, Qurani-Kərimin ayələrini izah etməkdə başqa ayələrə də baxmalıyıq, eləcə də bir hədisi anlamaq üçün başqa hədislərə də baxmaq gərəkdir. Məsələn, geyimin uzun olması məsələsində bir hədisdən yapışıb duranlar var; “Üç cür (tip) insan var ki, Qiyamət günü Allah təala onların üzünə baxmaz, onları tərif etməz və onlara çox ağrılı bir əzab vardır. Onlardan biri paltarını (ərəblərin beldən aşağı geydikləri, büründükləri örtük, paltar) uzadandır.” Qardaşlarımızın çoxu bu hədisi götürüb elə yayırlar ki, sanki dinin əsaslarından biridir. Axı bu, bir şəkil, bir forma, bir zahiri bir dəyişiklikdir. Daxildə, mənəviyyatda bir rol oynamırsa nə mənası var?!

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:05)

Dinimiz qəlblərimiz və mənəviyyatımızla bağlı əməllərə önəm verir. Ona görə də ola bilməz ki, paltarın uzun olmasıyla Rəbbimiz bizi belə bir əzabla hədələyir. O paltarın uzun olması hansı nəticəyə gətirib çıxarırsa, bax, o təhlükədən qorunmaq lazımdır. Ona görə də həmin bölmədə və mövzuda gələn hədislərin digərinə də baxsaq görərik ki, paltarın uzun olması məsələsi təkəbbürlüklə əlaqəli idi. Deyənlər olacaq ki, uzun paltar özüylə nəcasət və çirkinlik daşıyır. Amma araşdırsaq görərik ki, Rəsulullah (s.a.s) qadınlara uzun (yerlə sürünən) paltar geyməyə icazə vermişdir. Natəmizlik məsələsinə də - torpaq həmin paltarın nəcasətini sürtünməklə aparır – kimi aydınlıq gətirmişdir. Bəyəm eyni torpaq qadının uzun, yerə dəyən paltarını təmizləyirsə, kişinin paltarını təmizləmir? Torpaqda qadınlarla kişiləri ayıran hansı xüsusiyyət var ki?! Amma bütün bunları qeyd etməkdə məqsəd, kişiləri uzun paltar geyməyə çağırmaq deyil, Rəsulullahın (s.a.s) sünnətinin zahiri formaya deyil, qəlblərə və mənəviyy...
Ardını oxu >>

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:05)

Hədislər Qurani-Kərimin ayətləri ilə ziddiyyət yaratmadığı kimi, öz aralarında da ziddiyyət olmamalıdır. Əslində, ziddiyyət yarada biləcək və ya bir-birinə zidd olduğunu düşündüyümüz hədisləri diqqətlə araşdırmalıyıq. Çünki zəif hədis səhih hədislə ziddiyyət yaratmaq mərtəbəsində deyil, səhih hədisə qarşı zəif hədis qəbul olunmamalıdır. Amma bəzən iki səhih hədisin bir-birinə zidd olduğunu ortaya çıxaranlar olur. Belə hallarda iki səhihdən ən səhih olanını, səhihliyinə heç bir şübhə olmayanı, ikisinin də rəvayət olunma tarixini, məkanını, zamanını, məqamını və sairə amilləri araşdırmaq və aydınlaşdırmaq gərəkdir. Məsələn; Peyğəmbərimizdən (s.a.s) belə bir hədis rəvayət olunur; “Sizi, qəbrləri ziyarət etməkdən çəkindirmişdim, indi isə ziyarət edin (qəbirstanlığa gedin). Çünki bu, sizə axirəti xatırladır və dünyaya bağlanmaqdan çəkindirir.”

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:06)

Başqa hədislər var ki, Rəsulullahın (s.a.s), qəbirstanlığa gedən qadınların lənət olunmasını bildirir. Amma bu hədislər, yuxarıda qeyd olunan hədisin səhihliyi qədər mötəbər deyil. Həm də bir düşünün, Rəsulullah (s.a.s) sonradan qəbirstanlığa getməyə icazə verərkən necə yalnız kişiləri nəzərdə tutub? Bəyəm qadınların da axirəti xatırlamağa, bir insan kimi qəbrləri görüb eyni hissləri keçirtməyə, dünya və axirətini düşünməyə ehtiyacı yoxdurmu?!

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:06)

Hədislərin zamanını, məqamını, səbəbini araşdırmağa və ya bilməyə nə ehtiyac var?! Niyə də olmasın. Necə ki, Qurani-Kərimin bir çox ayələrinin nazil olma səbəbi olduğu kimi, hədislərinin də səbəbləri vardır. Hətta belə deyək, hədislərin səbəbini bilmək və araşdırmaq Quranın ayələrinin səbəblərini araşdırmaqdan daha önəmlidir. Məsələn, Peyğəmbərimizdən (s.a.s) belə bir hədis rəvayət olunub; “Siz, dünya işlərinizi daha yaxşı bilirsiniz.” Bu hədisi götürüb, Peyğəmbərimizin (s.a.s) sünnətinin dünya işlərinə aidiyyatı və ya əlaqəsi olmadığını, sünnəti dünya məsələlərinə müdaxilə etməməyi iddia edənlər var. Bu hədisin səbəbini, niyə deyildiyini, nə zaman və harda buyurulduğunu araşdırsaydılar, belə yalançı iddialar da etməzdilər. Dinin

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:07)

dünya ilə əlaqəsi olmadığını necə demək olar?! Qurani-Kərimin ən uzun ayəsi elə dünya işi və dünya məsələsi ilə bağlıdır (əl-Bəqərə, 282). İslam şəriəti iki böyük əsasa ibadətlər və əlaqələrə (rəftar, insanların bir-biriylə işləri) bölünmüşdür. Yuxarıdakı hədisdə rəvayət olunan sözləri isə Rəsulullah (s.a.s) səhabələrin xurma ağacları ilə etdikləri iş barədə demişdir. Bu o deməkdir ki, əkinçilik, istehsal, tibb və sairə kimi dünyaya aid olan işləri ixtisas sahiblərinə həvalə etmək gərəkdir. Bu cür məsələlərdə müvəffəqiyyətli olmağı onlar daha yaxşı bilirlər.

1Fanidunya [Off] (01.11.2010 / 12:07)

Başqa bir hədisdə də Rəsulullah (s.a.s) buymuşdur ki; “Misvak ağzı təmizləyər və Rəbbi razı salar.” Bu hədisin məqsədi ağzımızın həmişə təmiz və qoxusuz saxlanılmasıdır. Ümumən isə bu hədis İslamın bizi çağırdığı təmizlik və pak olmaq məsələsinə aiddir. Necə ki, Rəsulullah buyurub ki; “Təmizlik İmanın bir sütunudur.” Deməli müsəlman şəxs bədənini, evini, yolunu, miniyini və sairə təmizləməlidir, pak saxlamalıdır. Misvak hədisinə hərfi riayət etməklə bütün yer kürəsindəki müsəlmanlar Ərəb Yarımadasında bitən Sivak ağacından istifadə etmək məcburiyyətindədilərmi?!

  Cemi mesajlar: 219

<< 1 ... 13 14 [15] 16 17 ... 22 >>

Elave edilmiş fayl yoxdur

Forum
Forumda axtar