Cemiyyet qadınsız çürüdüyü kimi, qadın da cemiyyetsiz çürüyür.
C.Cabbarlı
İnsanların ictimaileşmesi qedim tarixe malik olsa da, müxtelif dövrlerde bu ictimaileşmenin miqyası müxtelif olmuşdur. Qadınların ictimaileşmesi neçe min iller erzinde aile ve qohum-qardaş miqyasından o terefe keçmediyine göre biz bunu tam ictimaileşme hesab etmirik. Aile bir terefden cemiyyetin özeyi olsa da, diger terefden cemiyyet üçün xeyli derecede qapalı bir sistemdir. Qerbde qadınlar aile «baryerini» çoxdan keçibler. Bizde ise bu proses yeni-yeni başlayır ve onun yaratdığı sosial-psixik tebeddülatların öyrenilmesine böyük ehtiyac vardır.
Bu hadise, heç şübhesiz, mehebbete de tesir gösterir ve onun xarakterini xeyli derecede deyişir.
Neçe esrler erzinde Şerqde qadın üçün ictimaileşme derecesi «ata evi», «qayınata evi» ve bunlar arasındakı yoldan ibaret olmuşdur. Qadının heyatında en böyük deyişiklik bir aileden başqasına köçmek, gelmek, «gelin» olmaqdan ibaret idi. Bir ailede oturub başqa aile üçün hazırlanmaq – ciddi bir sosioloji ve psixoloji problem, qadın üçün ise hetta mehebbetle müqayise oluna bilecek derecede ehemiyyetli bir hadise idi. Biz indi buna «aile qurmaq» deyirik. Lakin uzun muddet, bezen ele indi de qız üçün söhbet eslinde «aileye köçmekden» gedir.
«Mehebbet» sferası bir adamla münasibeti ehate edir. «Köçmek» ise qarşıya tek sevdiyin oğlanla yox, onun ailesi ile münasibetler qurmaq problemi qoyur. Gelin-qayınana ziddiyyeti de aileler arasındakı ferqden, bir ailede yetişmiş insanın başqa ailenin qaydalarına, ruhuna ne derecede adaptasiya oluna bilmesinden ve ya hetta bu başqa aileye yeni qaydaları ne derecede meharetle tetbiq ede bilmesinden asılı olaraq yaranır.
Aile mehebbeti insan neslini artırır, dostluq mehebbeti onu tekmilleşdirir, qeyri-exlaqi mehebbet ise – alçaldır.
F.Bekon
Düzdür, Avropada qızlar «köçmür», onlar oğlanla birlikde yeni aile qururlar. İndi bizim şeherlerde de çox vaxt «köçmek» «qurmaq»la evezlenir. Hansı daha yaxşıdır?
»Qadın Dünyası
»Oxu zalına keç