Dünyanın en geride qalmış ve en inkişaf etmiş ölkelerinde filmler niye qayçılanır? Kinoindustriyanın yarandığı günden beri geniş tamaşaçı kütlesi üçün nezerde tutulmuş filmler seksual, dini, siyasi, ya da sosial sebeblerden senzuraya ve qadağalara meruz qalıb. Bu qadağalar ve senzura hele sessiz kinonun zamanlarından bu güne qeder tedbiq olunub ve olunur. 1922-ci ilde tamaşaçıya neyi göstermeyin mümkün olduğunu, neyi göstermeye revac verilmediyini beyan eden birinci, sesli kino ekranlarda görünende ise (1930-cu il) ikinci kodeks qebul olundu. Kino tarixinde cemi neçe filmin qadağaya meruz qaldığını deqiq demek mümkün deyil. Bele ki, bu filmlere qoyulan qadağa onu bezen bütün dünyada, bezen bir ve ya bir neçe ölkede, bezen bezi ştatlarda nümayişine qadağa qoyur, bezen müellifleri filmin bir ve ya bir çox kadrlarını doğramağa mecbur edir ve s… Belelikle de, o filmlerin hamısını “qadağan olunmuş filmler” de adlandırmaq olmaz, “qadağan olunmamış film” de hemçinin… Amma bu yazıda size qadağalara ve senzuraya meruz qalmış mehşur filmlerden, film meşhur olmasa da qadağa tarixçesi maraqlı olan ekran eserlerinden danışmaq isteyirik. Heç prezident de kömek ede bilmez… Amerika Birleşmiş Ştatlarında kinematoqrafa tedbiq olunan senzuraya ehtiyac acgöz kütle kinonun tesiri altına düşenden sonra yarandı. Kinematoqrafın ilk baharında filmler sessiz olsa da, sessiz bir kadr minlerle sözden daha çox şey deye bilerdi. Ve bu fakt exlaq, din keşikçilerinin diqqetinden yayına bilmezdi. Buna göre de, 1909-cu ilde Amerikada Bedii Filmlere Baxış üzre Milli Komissiya yarandı. Lakin kinematoqrafın belası bununla da bitmedi. Bedii filmleri kinoteatrlara yalnız bir neçe senzura merhelesinden keçdikden sonra buraxmağa ve ya buraxmamağa qerarlı bir neçe dini, ictimai cemiyyet yarandı. Bu cemiyyetlerin “xeyir-dua” vermediyi filmleri ekrana buraxmağa heç ölke prezidenti de kömek ede bilmezdi. Meselen, 1915-ci ilde rejissor D.V.Qriffitin “Milletin doğuluşu” filmine o vaxtkı prezident Vudro Uilson

[1] 2 3 ... 5 >>