öpmeliydiler. Rusiyada bu enene 16-17-ci esrlere qeder qüvvede olub. Tarixin tozlu qatlarında öpüşme hem de diplomatik törenlerin esas atributu idi. Padşah elinin öpülmesi ona olan sedaqet ve hörmetin elameti sayılırdı. Görüşerken insanların yanaq-yanağa öpüşmesi sevgi, hörmet ve dostluğu ifade etdiyi halda, el, çiyin ve ayağın öpülmesi tabeçilik ve sadiqliyin simvolu kimi qebul edilir. Doğrudur, ayaq ve ellerin öpülmesi qedim ve orta esrlerde vacib atribut olub, hazırda ise ancaq elin öpülmesi qüvvede qalıb ki, bu da din xadimlerine ve qadınlara münasibetde tetbiq olunur. Şerqde, xüsusen de ereb ölkeleri ve Türkiyede yaşlıların ellerinin öpülmesi inidye qeder de var. Bezi Şerq ölkelerinde ise sosial statusuna göre nisbeten aşağı seviyyede olanlar özlerinden daha nüfuzlu olan şexslerin çiyin ve ayağından da öpür.

Qedim insanlar ona göre öpüşübler ki, ağızları duzlu olsun
Her şeyden evvel onu deyek ki, öpüş ünsiyyet formasıdır. Kime nece münasibet göstermekden asılı olaraq bu proses bezen çox asan, bezense çox çetin ola biler. Müasir dünyada insanların bir-birine münasibetini ifade etmeyin yüzlerle forması yaranıb: SMS, faks, telefon… Halbuki bunların heç biri insanların sıcaq öpüşünü evez ede bilmez. Çünki “adice öpüş” adlandırdığımız bu toxunuş bezen sözle ifade edile bilmeyecek qeder gözel ve böyük hissleri ötürmeye qadirdir.

Çox maraqlıdır ki, öpüşün müelliflik hüququnun kime aid olması hele de tesbit olunmayıb. O, telefon ve ya faks kimi konkret bir ixtiraçının beyin mehsulu deyil. Texminen folklor nümuneleri — bayatı, nağıl, layla kimi. Neyse, maraqlı olan onun kim terefinden yox, hansı sebebe yaranmasıdır. Lap köhne ve bir qeder de ecaib versiyalara göre, qedim insanlar üçün digerinin derisi duz menbeyi sayılırdı. Onlar bir-birini öpmekle bedenlerinin duz, habele sabit temperaturda saxlama ehtiyacını teımin etmiş olurdular.
Daha sivil teoriyalarda ise gösterilir ki, öpüşme eslinde daim ruhu ve bedeni teravetli saxlayır. Bir çox antropoloqlara

<< 1 [2] 3 4 >>