Behişt doğru yolu seçmiş azad insanın mükafatı, cehennem ise şer yolu seçmiş azad insanın cezasıdır. İnsanın azad şekilde seçim aparması üçün onun qarşısında en azı iki yol olmalıdır. Eger qarşıda daim yalnız bir yol varsa insanın azadlığının heç bir me`nası yoxdur. Eger qarşıdakı yollardan yalnız biri ile getmeye imkan varsa insan yene de azad deyil. Çünki bu iki halda insan iradesinden asılı olmayaraq addım atır.
Allah-teala insanı azad, muxtar yaratmışdır. Hem yaxşılığa, hem de pisliye meyl onun daxilindedir. Yaxşılığı seçen yaxşılığa, pis-liyi seçen pisliye çatmalıdır. Eger bu iki qrup insanın aqibeti eyni olsaydı, ilahi edaletden danışmağa deymezdi.
Demek, insanın qarşısında iki yol var. Bu yollardan biri onu Allah xelifesi meqamına, digeri en alçaq seviyyeye aparır. Birinci yol gece ibadeleri, bendelik, ilahi emrlere itaetden ibaretdir. Bu yolun sonu behişt, misilsiz ne`metler ve nehayet, “Allahla görüş”dür. “Saleh bendeler üçün hazırlananları ne bir göz görmüş, ne bir qulaq eşitmiş, ne de bir qelb duymuşdur.” “Qaf” suresinde buyurulur: “Onlar üçün istedik-leri her şey vardır.”
İkinci yolun sonu cehennem, ilahi ezab, yandırıcı od, en alçaq mertebeye süqutdur. Bu yolun sonuna çatmış insan ele peşman olur ki, hetta “kaş torpaq olaydım” deyir.
İnsan iki yol ayrıcındadır; bir yol kamal ve sonsuz seadete, digeri ise alçaqlıq ve bedbextliye aparır. İnsan bu meqamda olduqca ehtiyatla qedem götürmelidir. Mehz bu ehtiyatlılıq “teqva” adla-nır.
Beli, Allah-teala insanı yaratmış ve yaxşılıqla pisliyi ona tanıtmışdır: “And olsun nefse ve onu nizama salana, sonra da ona günahkarlığı ve perhizkarlığı ilham edene.” Doğru yolu seçenler mükafata, yanlış yolu seçenler ise cezaya çatacaqlar: “Yaxşı iş görenler on qat artıq mükafata çatacaq, pis iş görenler hemin qeder (günahları qeder) cezalandırılacaqlar ve onlara zülm edilmez.”

<< 1 ... 3 4 [5]