“Ele bir Novruz günü olmaz ki, biz hemin gün ferec (zühur) arzusunda olmayaq. Çünki bu, bizim ve terefdarlarımızın günüdür”.

İmam Sadiq (e).

Biharül-envar, 59-cu cild, seh. 92.

Her şeyden önce bunu demeliyik ki, Novruz sırf dini ve islami bayram deyil. Çünki eslinde Novruz bilavasite tebietle bağlı olan ve tebietde baş veren deyişikliyi özünde eks etdiren bir bayramdır. Onun menşeyini semavi dinlerden ve semavi kitablardan daha evvelki dövrlerde axtarmaq lazımdır. Novruzun kökleri ateşperestlikden de qedimlere gedib-çıxır. Amma uzun müddet İranda ve ateşperest bir mühitde qeyd edildiyi ve İslamın yarandığı zaman da ateşperestlere mexsus bir bayram sayıldığı üçün, Novruzu çox zaman sehv olaraq spesifik mecusi bayramı hesab edirler.

Müselman alimlerinin qeleme aldıqları tarix ve coğrafiya kitablarından elave, sırf dini mezmunlu eserlerde de Novruz bayramı haqqında melumatlara rast gelirik. Şeyx Tusinin “Misbahül-müteheccidin”, İbn Fehd Hillinin “el-Mühezzebül-bari”, İbn İdris Hillinin “es-Serair”, Şeyx Behainin “Cameyi-Abbasi”, Ellame Meclisinin “Zadül-mead” ve “Biharül-envar”, Hürr Amulinin “Vesailüş-şie”, Seyyid Mühemmed Kazim Yezdinin “Ürvetül-vüsqa”, Şeyx Abbas Quminin “Mefatihül-cinan” kitablarında ve onlarla başqa menbelerde Novruz gününün feziletleri, müsteheb emelleri haqqında qeydler mövcuddur.

Kitablarda yazılıb ki, İmam Eli ibn Ebu Talibin (e) xilafet illerinde ona Novruz hediyyesi (yemek) getirdiler. Hezret Eli (e) bu hediyyenin hansı münasibetle verildiyini soruşanda, Novruz bayramı olduğunu söylediler. İmam hediyyeni qebul edib buyurdu: “Her günümüzü Novruz edin”. Bu hedisin ferqli variantlarını Şeyx Seduq “Men la yehzürühül-feqih” (3-cü cild, seh. 300), Beyheqi “es-Sünenül-kübra” (9-cu cild, seh. 392), Semani “el-Ensab” (3-cü cild, seh. 37) kitablarında qeyd etmişler. Bezi melumatlara göre, Hezret Eliye (e) hediyye getiren adam – eslen fars menşeli olan henefi mezhebinin banisi Ebu Henifenin babası Nöman ibn Merziban

[1] 2 3 4 >>