Ellame Meclisi İmam Kazimin (e) buyurduğu sözlerin sebebinin teqiyye ola bileceyi ehtimalını da ireli sürür.

Bu fakt melumdur ki, xalq şüurunda Novruz – “İmam Elinin (e) taxta çıxdığı gün” sayılır. Bezi menbelerde (meselen, Azerbaycan Sovet Ensiklopediyası) şielerin Novruz bayramını Hezret Elinin (e) hakimiyyete gelişinin ildönümü kimi qeyd etmeleri tenqid edilir ve gösterilir ki, İmam Elinin (e) xilafete gelişi miladi 656-cı ilin yay feslinde baş vermişdir. Lakin hemin menbeler bunu unudurlar ki, Novruz – Hezret Elinin (e) Osmanın qetlinden sonra hakimiyyete gelişi ile deyil, Qedir-Xüm çölünde Peyğember terefinden dini ve dünyevi hakimiyyete getirilmesi ile üst-üste düşüb.

Elbette, heç kim iddia etmir ki, Novruz bayramı her il Qedir-Xüm günü ile üst-üste düşmelidir. Çünki hicri-qemeri ve hicri-şemsi iller arasındakı 10-12 günlük ferq bunu qeyri-mümkün edir. Melum olan budur ki, mehz hemin il (hicri 10-cu il) zilhicce ayının 18-i şemsi teqvimle yeni ilin başlanğıcı erefesine, yeni Novruz bayramı erefesine tesadüf etmişdi.

XX esr İran alimi Mühemmed Mühit Tebatebai bu barede yazırdı: “Şah Abbas Sefevinin zamanında Novruz heqiqi heyat ve ebedilik qazandı. O dövrün müneccimleri çox sade hesablamalarla hicri 10-cu il zilhicce ayının 18-nin Yezdcürdi teqvimle (qedim Iran teqvimi ile) 9-cu il ferverdin ayının ilk gününe tesadüf etdiyini tapdılar”. Müasir ceferi alimlerinden Ayetullah Cevadi Amuli de “Mefatihül-heyat” kitabında Qedir-Xüm gününün şemsi teqvimle 27 esfend gününe tesadüf etdiyini yazır ki, bu da miladi teqvimle 632-ci il mart ayının 18-i demekdir. Böyük nücum ve riyaziyyat alimi Ellame Şerani de hesabatlar neticesinde bu fikre gelmişdi. Peyğemberin Qedir-Xümde 3 gün qaldığını ve bu müddet boyunca Hezret Elinin tebrik merasiminin davam etdiyini nezere alsaq, Novruz bayramının da bu merasime tesadüf etdiyini qebul etmeliyik.

Novruzun tarixini İranla bağlamaq isteyenler etiraz edib deye bilerler ki, bu bayramın Qedir-Xüm gününe tesadüf etmesini

<< 1 2 [3] 4 >>