Sefeviler dövrünün şie alimleri özlerinden uydurmuşlar. Amma bu gün elde olan istenilen sinxron cedvellerle (saytımızın “konvertor” bölümündeki elektron hesablayıcı da daxil olmaqla) deyilenlerin doğru olduğunu eyani şekilde görmek mümkündür.

Monqollar dövründe yaşamış meşhur nücum ve şeriet alimi Qiyaseddin Cemşid Kaşani özünün “Risaleyi-Ğediriyye”sinde meseleye bezi başqa nüanslar da elave edir. Onun yazdığından melum olur ki, hicri 10-cu ilde (Qedir-Xüm hadisesinin baş verdiyi ilde) müselmanlar şeban, ramazan, şevval ve zilqede aylarını ardıcıl olaraq 30 gün qebul etmişdiler. Müellif bunu Ayın görünmemesi ile izah edir. (Ardıcıl olaraq 4 ayın 30 gün olması astronomik ve şeri cehetden mümkündür; bax: “Tehzibül-ehkam”, 4-cü cild, seh. 241, etek yazısı). Müellif bu neticeye gelir ki, eslinde Qıdir-Xüm gününü şemsi (ve ya miladi) teqvime çevirerken, bu iki gün artımını da nezere almaq lazımdır. Bele ise, hemin iki günü elave edende Qedir-Xüm gününün düz yeni Güneş ilinin başlanğıcına (ferverdin ayının 1-ne), başqa sözle desek, mart ayının 20-ne ve Novruz bayramına tesadüf etdiyini alırıq.

islam.az

<< 1 2 3 [4]