Bu sualın iki istiqameti var. Biri
şeytanın yaradılış meqsedi,
digeri ise yaradılış hikmeti.
Evvel meqsed üzerinde qısaca
dayanaq. Bilindiyi kimi şeytan cin
növünden bir varlıqdır.
"Men cinleri ve insanları ancaq
mene ibadet etsinler deye
yaratdım" ayesine göre cinlerin
yaradılış meqsedi de, insanlarda
olduğu kimi, Allaha inanmaq,
ona ibadet ve onu tanımaq
yolunda tereqqi etmekdir.
İnsanlar içerisinde bu imtahanı
itiren küfr ehli insanlar olduğu
kimi cinlerde de var.
Şeytan bu ikinci qisim
cinlerdendir.
Özü Hz. Ademe (as.) secde
etmediyi üçün İlahi rehmetden
qovulmuş ve öz arzusu üzerine
bir İlahi hikmet olaraq, özüne
qiyamete qeder insanlara
müsellet olmaq, onları yoldan
çıxarmaq üçün işlemek icazesi
verilmişdir.
Bu icazenin verilmek hikmeti ise
bir deyil yüzlerledir.
Bunlardan en ehemiyyetlileri bu
iki hikmetdir.
Haqq, şeytan vesvesesi olmadan
da insanları imtahan ede biler,
şeytanın vezifesini de insan
nefsine yükleye bilerdi.
Amma bele etmekle, şeytanın o
çirkin arzusunu, yeni qiyamete
qeder insanları haqq yoldan
azdırmaq arzusunu qebul
etmekle şeytanın cehennemde
çekeceyi ezabı milyardlarla qat
artırmış oldu.
Çünki, "Sebeb olan işleyen
kimidir." hedisine göre,
insanların şeytan vesvesesine
uyğun gelerek işledikleri
günahların bir qatı da şeytana
yazılır ve belece onun ezabı
atdıqca artırdı.
Diger hikmet ise, insanların nefs
ve şeytan ile bir imtahan
keçirmekleri ve bu imtahanı
qazanan möminlerin
meleklerden daha ireli derecelere
yükselmeleridir.
Eger, insan nefsine pisliyi emr
etmek xüsusiyyeti verilmemiş
olsaydı ve insanlara şeytan
müsellet olmasaydı insanların
dereceleri de meleklerde olduğu
kimi sabit qalacaqdı.