“İnsan üçün en böyük behrelerden biri saleh, layiqli yoldaşdır. Yaxşılarla eyleş ki, onlardan sayılasan ve pislerden çekin ki, onlardan hesab edilmeyesen.”[1]

İnsan üçün etrafdakılarla elaqe saxlamaq zeruretdir. Bu elaqenin neceliyi, forması onun xeyir ve zererini te’yin edir. Eger bu elaqe ilahi deyerler esasında qurularsa, insan tereqqi eder. Axı bütün insanların meqsedi tereqqidir. Ona göre de başqaları ile düzgün münasibet qurub, ali hedeflere çatmaq yegane doğru yoldur.
Ünsiyyete fitri meyl

Dünya heyatında başqaları ile ünsiyyetden qaçmaq mümkün deyil. Eger ünsiyyet labüddürse, bu işde hansısa ölçüye ehtiyac var. Seçilmiş me’yar esasında dostu-yoldaşı, davranış qaydalarını müeyyenleşdirmeliyik. Düzgün seçilmiş dostla düzgün davranan insan öz elaqelerinden xeyir götürür. Ünsiyyet insanın fitri meylidir ve bu meylin yaranması üçün etrafdakıların kömeyine ehtiyac yoxdur. Bu meyl o qder güclüdür ki, onu insan xarakterinin terkibi hesab edirler. Uyğun baxışı isbat ve ya redd etmek fikrinde deyilik. Amma bele bir meylin insan daxilinde mövcudluğu göz qabağındadır. Ona göre de insan tenhalıqdan eziyyet çekir. Hetta az bir müddet ünsiyyetden mehrum olan insan sıxıntı keçirir. Tenhalığa mecbur edilen insan onun ağrısını daha çox hiss edir. Ünsiyyet meyli o qeder ehatelidir ki, tekce dost-tanışla ünsiyyet insanı qane etmir. İnsan rastlaşdığı ekser insanla elaqe sağlamağa meyl gösterir. Meselen, meşede azmış insan bir müddet yol axtardıqdan sonra başqa bir insanla rastlaşdıqda ele sevinir ki, sanki öz itkisini tapır. Hemin şexs hetta başqa bir dilde danışmış olsa da, onunla görüş şadlıq doğurur. Demek, başqaları ile ünsiyyet fitri bir meyldir. Elbette ki, bu meyl müxtelif yaş hedlerinde ferqli ola biler. Yaş artdıqca ünsiyyet meyli zeifleyir.

Aydındır ki, Allah-tealanın bu fitri meyli eta etmesinde bir hikmet var. Meselen, kamil insanlarla ünsiyyetde olan şexsde müsbet deyişiklikler baş verir. Diger fitri meyller kimi, bu meylin de ifratı, tefriti ve faydalı

[1] 2 3 ... 9 >>