Yeniyetmelik özünü tanıma, şexsiyyetini keşf etme ve psixi inkişafın en mühüm zamanıdır. Gelecek heyat ferdin bu dövrü nece keçeceyinden çox asılıdır. Buna göre de valideynler uşaqlarının yeniyetmelik dövrünün uğurla keçmesi üçün çalışmalıdır. Tebii ki, valideynlerin bu barede daha çox melumata sahib olmaları işin uğurlu aparılmasına tesir gösterecek.

Texminen 10-20 yaş arası bir dövrü ehate eden bu zaman erzinde, yeniyetmenin orqanizminde bir sıra fiziki deyişiklikler ve elece de psixoloji narahatlıqlar baş verir. Ekser yeniyetmeler bunlara alışmaqda çetinlik çekirler.

Fiziki deyişikliklere boy uzanması, çeki artımı, sesin qalınlaşması, üzde sızanaqların emele gelmesi, cinsi deyişiklikler ve s. aiddir. Psixoloji narahatlıqlara ise biz özüne qapanma, utancaqlıq, özünegüven hissinin aşağı olması, tez incime, serbestliye hedden artıq meyl, isteklerin artması, eqoistlik, qarşı cinse meyl, gelecek haqda narahatlıq ve s. misal göstere bilerik. Bunlar diqqete alınmadığı teqdirde derslerde zeifleme, valideynlerle münasibetlerin gerginleşmesi, inadkarlıq ve s. bu kimi neqativ hallar yarana biler. Bunlardan en tehlükelisi ise özüne qapanma, tenhalığa çekilmekdir ki, bunun da sonu bir çox hallarda intiharla neticelenir.

Psixoloq Elnur Bayramovun sözlerine göre, özüne qapanma tek duyğusallıqdan deyil, diger faktorlardan da yarana bilir: "Duyğusallığın yaratdığı sebeb kimi götürsek, bu hal xüsusile uşaqlarda ve yeniyetmelerde daha çox özünü büruze verir. Uşaqlarda özüne inamın az olması, real heyatda valideynlerini, dostlarını düşündüyü kimi göre bilmemesi, onlara qarşı olan diqqetin süni olmasını hiss etmesi özüne qapanma hallarına getirib çıxarır. Valideynlerin ailedaxili münasibetlerinin müeyyen ailedaxili normalardan kenarda olması uşağın "diger aileler beledir, onlar öz övladlarına daha yaxşı yanaşırlar, niye bu bizim ailede bele deyil" düşüncesi onun özüneqapanmasına sebeb olur".

Özüne qapanma halların en çox natamam ailelerde baş verdiyini deyen

[1] 2 3 >>