Settarxan ve Bağırxanla görüşmüşdü. Bu müddetde o, Tehranda Avropa tipli ilk gündelik "İrane-nou" ("Yeni İran") qezetini derc etmişdir (1910-11-ci iller). Hemin dövrde o, Seyid Hesen Tağızade ile birlikde İran Demokrat Partiyasını yaratmış ve onun Merkezi Komitesine üzv seçilmişdir. İran inqilabı yatırıldıqdan (1911) sonra Resulzade S.H.Tağızade ile birlikde Türkiyeye mühaciret etmişdir. Burada çar Rusiyasının teqiblerinden qurtularaq Türkiyeye sığınmış Eli bey Hüseynzade ve Ehmed Ağaoğlu ile sıx emekdaşlıq etmiş, "Türk ocağı" teşkilatına daxil olmuş, "Türk yurdu" jurnalında Cenubi Azerbaycan türklerine hesr olunmuş meqalelerinde onların milli-siyasi hüquqlannı müdafie etmişdir. Resulzade, eyni zamanda, bu dövrde türkçülük ideyaları ile daha derinden tanış olur, böyük Azerbaycan mütefekkiri Şeyx Cemaleddin Efqaninin "Vehdeti cinsiyye felsefesi"ne ("Milli Birlik felsefesi"ne) yiyelenir, onu farscadan türkceye çevirib "Türk yurdu"nda çap etdirir.

Resulzade 1913-cü ilde Romanovlar sülalesinin 300 illiyi münasibetile verilmiş efv-ümumiden sonra Bakıya dönür, "Müsavat" partiyasının rehberliyine keçir ("Müselman Demokratik Partiyası" "Müsavat" 1911-ci ilin oktyabrında, Resulzade hele Türkiyede mühaciretde olduğu zaman, Memmedeli Resulzade, Abbasqulu Kazımzade ve Tağı Nağıoğlu terefinden yaradılmışdı) ve milli azadlıq mübarizesinde daha feal iştirak edir. 1915-ci ilde "Açıq söz " qezetini neşr edir. Azerbaycan dilinin saflığı uğrunda mübarize aparır, "Dirilik" (1914-16-ci iller) jurnalında "Milli dirilik" başlığı ile silsile meqaleler derc etdirir, milletin terifinde dini birliyi deyil, dil ve medeniyyet birliyini öne çekir, milli istiqlal ideyalarını geniş tebliğ edir. Onun rehberlik etdiyi "Müsavat" partiyası milli azadlıq mübarizesinin önüne keçir. Rusiyada Fevral inqilabının (1917-ci il) qelebesinden sonra milli esaret altında olan xalqlara, o cümleden Azerbaycan xalqına yeni yaradılacaq demokratik Rusiyada "Milli-mehelli (erazi) muxtariyyet" verilmesi uğrunda

<< 1 [2] 3 4 ... 9 >>