Texminen sekkiz-doqquz yüz il evvel tikildiyi güman edilen Xudaferin körpüleri Araz çayının şimal ve cenub sahillerini birleşdirirdi. Bu körpüler Azerbaycanın Cebrayıl rayonunun erazisindedir. Vaxtı ile İpek yolunun üzerinde yerleşen körpülerden biri on beş, digeri on bir aşırımlıdır.

Ecazkar memarlıq nümuneleri olan her iki körpü orta esr Azerbaycan inşaatçılarının yüksek senetkarlığından xeber verir. On beş aşırımlı körpüde milli Azerbaycan memarlığında geniş yayılmış qarışıq hörgü – kerpic ve daş hörgü üsulundan meharetle istifade olunub. Dayaqları tebii özüller — qayalar üzerinde ucaldıldığından Xudaferin körpüleri tarixin tufanlarına uzun müddet tab getire bilib.

Bişmiş kerpicden ve çay daşından tikilen on beş aşırımlı körpünün uzunluğu 200 metre yaxın, eni 4,5 metr, çay seviyyesinden hündürlüyü 12 metrdir ve XII esrin abidesi sayılır. Bundan texminen 750 metr aralıda tikilmiş ikinci Xudaferin körpüsü ise on bir aşırımlıdır. Bütünlükle daşdan tikilmiş ve yaxşı yonulmuş iri daş lövhelerle üzlenmiş bu körpünün XIII esrde, Elxaniler dövründe inşa olunduğu güman edilir. Vaxtı ile uzunluğu 130 metre yaxın, eni 6 metr, çay seviyyesinden hündürlüyü 12 metr olan on bir aşırımlı körpüden dövrümüze salamat qalmış yalnız üç aşırımı gelib çatıb.

Xudaferin körpüleri nelerin şahidi olmayıb? Orta esrler feodal müharibelerinin, Ağa Mehemmed şah Qacarın Azerbaycana yürüşünün, Rusiya-İran müharibelerinin, sovet rejimi repressiyalarının, XX esrin sonlarında Cebrayılın Ermenistan terefinden işğalının ve 2020-ci ilin oktyabrında Cebrayılın işğaldan azad olunmasının...

Deyilene göre, 1930-cu illeredek nisbeten salamat qalmış ikinci körpü ile o taya-bu taya gedib gelmek olurmuş. Hemin illerde Azerbaycanın şimalı ve cenubu arasında elaqeleri kesmek üçün İran ve SSRİ-nin birge qerarı ile körpünün sahil tağları dağıdılır. Hemin vaxtdan yerli ehali körpüye ikinci bir ad – Sınıq körpü adını verir.

Tarixi mövzulara bir sıra eserlerin müellifi olan yazıçı Ferman

[1] 2 3 >>