Şahbulaq qalası Bayat qalasından önce Qarabağ xanlığına inzibati merkez kimi inşa edilib. Müdafie tipli tikili olan qala müeyyen bir dövr erzinde yaşayış yeri kimi istifade olunsa da, sonradan tekce gözetçi menteqesi kimi istifade olunub. Elmi edebiyyatda Şahbulaq qesri adı ile tanınan abide eslinde iri qesr kompleksinin içqalası olmuşdur. Onun yanında xanın iqametgahı olmuşdur. Yığcam quruluşlu bu qala düzbucaqlı biçimdedir ve onun bayır divarları dairevi ve yarımsilindrik bürclerle möhkemlendirilmişdir.[1]


Qala divarları ve qülleler yuxarıya doğru bir qeder inceleşib müdafie tikilileri üçün seciyyevi olan mazğal sırası ve dişlerle tamamlanırdı. Divarlar 7 metr, bürcler 8,5 metr hündürlükdedir. Qalanın giriş qapısı şerq divarının ortasında olub xaricden ona bitişik ikimertebeli qüllevari hecmlerle qorunurdu. Bu qüllenin üst qatı, yeqin ki, xan otağı olmuşdur. Hemin otağa qesr heyetinden daş pilleken qalxır.


Son dövrlerde ermeniler qaladan kilse kimi istifade edirler.


Şahbulaq qalası ve ya Terneküt qalası — Qarabağ xanı Penaheli xan terefinden 1751–1752-ci illerde inşa etdirilmiş XVIII esr qala divarları. Memarlıq abidesinin tikinti işleri Ağdamın Şahbulaq adlı erazisinde başlamışdır. Ehtimal ki, qalanın adı da burada yerleşen gursulu bulaqın adından – Şahbulağından götürülmüşdür. Şahbulaq qalası Qarabağ xanlığının erazisinde inşa etdirilen ikinci qaladır.


Azerbaycan dövletçilik tarixinde özünmexsus yeri olan Qarabağ xanlığı 1747-ci ilde Nadir şah Efşarın yaratdığı imperiyanın dağılmasından sonra yarandı. Kiçik Qafqaz dağlarının cenub-şerqinde yerleşen Qarabağ xanlığı Azerbaycanın xeyli hissesini ehate edirdi.[7] Xanlığın serhedleri Araz çayından Göyçe gölünedek, Terter çayından bütün düzenlik ve Dağlıq Qarabağı, Zengezuru, Bergüşadı ehate etmekle Mehri, Tatev ve Sisiana qeder uzanırdı. Xanlıq Şeki, Gence, İrevan, Naxçıvan, Qaradağ, Cavad ve Şamaxı xanlıqları ile hemserhed idi.[8][9][10]

Qarabağ xanlığının banisi olan Penaheli xan Köçeri

[1] 2 3 ... 7 >>