atlı ve zemburekçi-topçu destelerine bölünürdü.
Urmiya xanlarının müntezem döyüşçü destelerine, daşıdıqları formaya göre «qara-çuxalılar» adı verilmişdi. Zemburekçi-topçu destesinin de özüne mexsus görkemi ve geyimi var idi.
Qara-çuxa destelerine döyüşçüler çox vaxtlarda yoxsullaşmış beylerden, onların qohumlarından, maaflardan, heveskarlardan ve s. qebul edilirdi.
Urmiya xanlığındakı silahlı desteler Azerbaycanın diger xanlıqlarında, xüsusile Türkiye serheddinde yerleşen xanlıqlardakı silahlı desteler kimi texminen eyni herbi bölgü sistemine malik idiler.
«Qara-çuxalılar» inzibati bölgüye göre on, yüz ve min nefere ayrılırdılar ki, bunları onbaşı ve ya destebaşılar, yüzbaşı ve ya sultanlar, minbaşı ve ya serhengler idare edirdi. Min neferlik desteye eyni zamanda bir «foc» da deyilirdi. Her foca bir serheng müavini (yaver), on sultan, çoxlu naib (sultanların müavinleri) ve yüz nefer onbaşı komandanlıq edirdi. Her focun özünün piyada, atlı, zemburekçi-topçu desteleri var idi.
Qeyd etmek lazımdır ki, Urmiya xanlarının silahlı desteleri tekce keyfiyyetce deyil, hem de kemiyyet etibari ile başqa xanlıqlardakı destelerden ferqlenirdi.
1828-ci il Türkmençay müqavilesinden sonra Urmiya xanı da İran terefinde qalan diger vilayetlerin hakimleri kimi Abbas Mirze ile sazişe girmeye mecbur olur. Maraqlıdır ki, Tebriz, Marağa, Qaracadağ ve başqa xanlar şahzadeye kömek üçün her biri bir foc silahlı deste gönderdikleri halda, Urmiya hakimleri iki nizami foc göndermişdi.
Urmiya xanlığının silahlı destelerinin miqdarını ve onların döyüş qabiliyyetini göstermek üçün aşağıdakı bir faktı misal getirmek olar. Urmiyalı Feteli xan Efşar Kerim xan Zendle apardığı müharibe zamanı ona qarşı 80.000 neferlik ordu çıxara bilmiş ve onu İranın cenubunda olan Kuh Gelüye qalasına qaçmağa mecbur etmişdi.
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç