Ağqoyunlu şahzadeleri arasında hakimiyyet uğrunda geden ara müharibeleri ve saray çekişmelerinin aradan qaldırılmasında mühüm rol oynamışdır. XV yüzilliyin ortalarında Uzun Hesenin qardaşı Cahangir Mirzenin öz mövqeyini güclendirmek üçün ezeli reqibleri olan qaraqoyunlulara yaxınlaşması ve Qaraqoyunlu Cahanşahla ittifaqa meyl etmesi qardaşlar arasında münasibetleri keskinleşdirmişdi. Bu zaman Saray Xatun oğlanları arasındakı münasibetleri nizama salmaq ve Ağqoyunlu beyliyini möhkemlendirmek üçün özünün bütün bacarığını ortaya qoymuşdu. Ağqoyunlu tarixçisi Ebubekr Tehrani bu haqda yazır ki, Uzun Hesen qardaşı Cahangir Mirzenin qaraqoyunlu Cahanşaha qoşulmasını düzgün ve meqsedeuyğun saymamış, onu bu hereketinden çekindirmek üçün anası Saray Xatunu onun yanına göndermişdi. Cahangir Mirze qardaşının şertlerini qebul etmemiş ve anasının sözlerini qulaqardına vurub, fikrinden dönmemişdi. Lakin Uzun Hesenin qüvveleri terefinden meğlub edilen Cahangir Mirze yeniden anasını onun yanına elçi göndererek qardaşından bu düşmençiliye son qoyulmasını istemişdir.

Saray Xatunun müdrikliyi ve saraydakı nüfuzu neticesinde Eli beyin oğlanları arasında herbi istedadı ve siyasi uzaqgörenliyi ile seçilen Uzun Hesen (1453-1478) Ağqoyunlu taxtına çıxarılmış, kiçik Ağqoyunlu dövleti neinki öz siyasi reqiblerini aradan qaldıra bilmiş, hetta XV yüzilliyin 60-70-ci illerinde dövrün en qüdretli feodal imperiyalarından birine çevrilmişdi. Saray Xatun dövlet heyatının bütün sahelerinde öz oğlunun - XV yüzilliyin görkemli dövlet xadimi, meşhur serkerde ve diplomatı kimi şöhret qazanmış Uzun hesenin en yaxın meslehetçisi olmuşdu.

Ağqoyunlu dövletinin xarici siyasetinin sahmana salınmasında ve möhkem­lendirilmesinde görkemli diplomat ve dövlet xadimi olan Saray Xatunun böyük rolu vardı. Uzun Hesenini anası demek olar bütün Şerqde yegane istedadlı diplomat qadın kimi meşhur olan Saray Xatun Avropa ölkelerinde de yaxşı tanınırdı. O, bir dövlet xadimi kimi hakim sinfin menafeyini müdafie edir,

<< 1 [2] 3 4 ... 9 >>