arxadan ağqoyunlular terefinden edile bilecek hücumun qarşısını almaq isteyirdi. Lakin EbubekrTehrani yazır ki, Uzun Hesen sülh bağ­landığı üçün osmanlılara hücum etmedi. Türk tarixçisi Yaşar Yücel sültan II Mehmedin Trabzonu fethi erefesinde Uzun Hesenle olan münasibetlerini tehlil ederek bele bir neticeye gelir ki, ne Uzun Hesen Fatehi Trabzon fethinden çekindirmek üçün qeti bir teşebbüsde olmuş, ne de Fateh onu biteref etmeye çalışmışdı. Üstünlüyün Fateh terefinde qaldığı ve Uzun Hesenin “şefaet” dilemesi barede Osmanlı revayeti qebul oluna bilmez. Çünki, Fateh bütün Trabzon seferi boyunca Uzun Hesenden çekinmiş ve onun arxadan edeceyi hücumdan ehtiyat etmişdi. İbn Kamalın çox gözel bildirdiyi kimi Sultanın Saray Xatunu özü ile götürmesi bunu sübut edir.

Erzincandan Trabzona yürüş zamanı Sultan II Mehmedi müşaiyyet eden Saray Xatun oğlu Uzun Hesenin ikinci tapşırığını da yerine yetirmeye - Sultanı Trabzonu feth etmekden çekindirmeye çalışdı. Ara vermeyen yağışlar neticesinde çetin keçilen Trabzon yürüşü zamanı Saray Xatunun inadkarlığı bezen Sultanı qeyzlendirirdi. Lakin II Mehmedi fikrinden daşındırmaq mümkün olmadı. Bele olduqda, Saray Xatun Trabzon torpaqlarının gelini Despine Xatuna mexsus olduğunu bildirdi ve ağqoyunluların bu eraziye qanuni varislik hüququnu ireli sürdü. Bütün bunlara baxmayaraq qurudan ve denizden birge hücum neticesinde 1461-ci il oktyabrın 26-da Trabzon ele keçrildi.

Yeri gelmişken, Oğuz elinin qedim dövletçilik enenelerine ve humanizm felsefesine derin beled olan Saray Xatunun diplomatiyası nahaq qan tökülmesi eleyhine idi, dövletler ve xalqlar arasında sülh ve qarşılıqlı anlaşma münasibetlerine üstünlük verirdi. Bu baxımdan tesadüfü deyil ki, o, Sultan II Mehmedin Trabzonu hücumla almaq niyyetinden dönmediyini görünce şehere yaxınlaşmaqda olan türk qoşunlarının ordugahından defelerle imperator Davide mektublar yazıb müqavimet göstermeyin faydasız olduğunu bildirdi ve qan tökülmeden teslim olmasını teklif etdi. O, Trabzon

<< 1 ... 5 6 [7] 8 9 >>