Qara Yusif (1355 - 1420)

Qaraqoyunlu sülalesinin üçüncü hökmdarı ve Azerbaycan Qaraqoyunlu dövletinin yaradıcısı.

XV yüzilliyin başlarında Azerbaycanda Teymuri ağalığına son qoyulması ve dövletçiliyimizin berpa olunmasında Qara­qoyunlu Qara Yusifin tarixi xidmetleri evezsizdir. Mehz bu dövr­de ölkemizde qedim milli enenelere söykenen Azerbaycan Qaraqoyunlu dövleti yaradılmış oldu. Şübhesiz ki, bu dövletin yara­dılması ve möhkemlendirilmesi Qara Yusifin adı ile bağ­lıdır.

Cema­leddin Qara Yusif Barani Azerbaycan tarixinde bö­yük iz qoymuş tarixi simalardan biridir. O, Qaraqoyunlu sülalesinin üçüncü hökmdarı ve Azerbaycan Qaraqoyunlu dövletinin yaradıcısıdır. 1389-cu ilde atası Qara Mehemmedin öldürülmesinden sonra merkezi Erciş qalası olan Qaraqoyunlu tayfa birliyine rehberlik eden Qara Yusif, bu birliyi daha da güclendirdi. Möhkem irade sahibi olan Qara Yusif reqiblerinin müqavimetini qıraraq qaraqoyunluların nüfuzunu daha da artırdı ve bölgede yaranmış elverişli veziyyetden faydalanaraq 1391-ci ilde Tebriz şeherini ele keçirdi. Qara Yusif Şenbi-Qazanda yerleşdi ve bir neçe günden sonra emirlerinden Satılmış ve Xelili şeherin mühafizesinde qoyaraq, yayı keçirmek üçün Aladağa çekildi. Bir müddet sonra Qara Yusifin yeniden Tebrizi tutduğunu görürük. O, bir ay şeherde qaldıqdan sonra Tebrizi yene terk etdi. Emir Teymurun yeni yürüş xeberini alan qaraqoyunlular da Tebriz şeherini terk etdiler.

Emir Teymurun Azerbaycana yürüşü zamanı Celairi hökm­darı Sultan Ehmedle Qara Yusif arasında düşmene qarşı ittifaq yarandı. Emir Teymur ordusu Azerbaycanı feth eden za­man (Elince qalasından savayı-T.H.N.) ona itaetsizlik gösteren başlıca qüvve mehz qaraqoyunlular oldu. Bu zaman Celairi hökmdarı Bağdada çekildi. Qara Yusif ise Emir Teymurun Qızıl Orda xanı Tox­tamışa qarşı yürüşe başlamasından istifade ederek doğma yurdunu düşmenden azad etmek üçün mübarize apardı. O, önce Erciş qalasını azad etdi, az sonra ise Avnik qalasında Teymuri qüvvelerini meğlub ederek emir

[1] 2 3 ... 13 >>