canimaz.com
Sevgi qocalmaz, yalnız qalınmaz!
Daxil ol Qeydiyyat
Sayta Daxil Olun!
İstifadeçi Adı ve ya ID:

Şifre:

Meni xatırla | Qeydiyyatdan keç
Şifreni unutdun?
Rud

Qedim simli çalğı aletidir. Orta esr Azerbaycan klassiklerinin eserlerinde tesvir edilmişdir. Rud Nizami Gencevinin "İsgendername" eserinde bele vesf olunmuşdur:

Müğenni, çal rudu, gel dadıma çat,

Meni bu amansız yuxudan oyat.

Belke, rudun sesi axar çay kimi

Dinceltsin susamış yanar qelbimi.

Ebdülqadir Marağai risalesinde rud barede yazır:

"Rud xani: onun sethinin yarısına kimi deri çekilir, qoluna perdeler bağlanılır. 4 simli olur. İstifade qaydası qedim uddakı kimidir".

Esasen, saray çalğı aleti sayılan rud XVI-XVII esrlere kimi Azerbaycan erazisinde istifade olunub. Araşdırmalardan melum olur ki, rudun ilk nümunelerinin çanağı balqabaqdan, simleri ise ipek sapdan ve yaxud bağırsaqdan hazırlanıb. Onun xarici görünüşü de balqabağı xatırladır. Quruluşu etibarı ile başqa simli çalğı aletlerinden ferqlenen rudun üzünün yarısı balıq derisi ile, qalan hissesi ise şam ağacından hazırlanmış üzlükle örtülür. İlk zamanlar barmaqla, sonralar ise yumşaq materialdan hazırlanmış mizrabla çalınıb. Çanağı tut, erik, qolu ve kellesi qoz, aşıqları armud ağacından hazırlanır. Rudun qoluna 12 perde bağlanılır. Bem sese malikdir. Aletin ümumi uzunluğu 860 mm, çanağının uzunluğu 495 mm, eni 335 mm, hündürlüyü 170 mm, qolunun uzunluğu 285 mm-dir.

Ses düzümü böyük oktavanın "mi" sesinden ikinci oktavanın "si" sesine kimidir.


Şerhler:
Şerh yoxdur, 1-ci siz yazın!
»Simli aletler
»Milli musiqi alətlərimiz
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç

Onlayn Tanışlıq: 7522 / 855