Mizrabla çalınan simli-dartımlı musiqi aletidir. Orta esrlerde Azerbaycanda geniş istifade edilmişdir. N.Gencevinin, İ. Nesiminin, M. Füzulinin, S.E.Şirvaninin ve bir çox klassiklerin yaradıcılığında rübabın tesviri verilmişdir.



X esrde yaşamış görkemli alim El Ferabiye göre, rübab qedim menşeli Şerq musiqi aletidir. Orta Asiya xalqları arasında müxtelif növleri "kaşqar rübabı", "tacik rübabı" adları ile çox meşhurdur.



Nizami Gencevi ince ve zerif rübabı neğmekar quşların ceh-cehi ile müqayise edir.

Şirvan musiqi meclislerinin bezeyi olmuş rübab Xaqani Şirvaninin eserinde bele terennüm edilir:

Mey eşqine düşmüş rübab,

Qolunda çox vardır tenab.

Çekmiş bu yolda çox ezab

Quru qamış tek çox sanar.



XVII esrde çeng ile rübabın birlikde seslendirilmesine işare eden Qivami Müterzim yazır:

Gözlerinde oynar gözel ve şerab,

Qulağında çalır çeng ile rübab.



XVIII esrden başlayaraq rübab Azerbaycanda tedricen unudulmuş, dövrümüze qeder gelib çatmamışdır. Musiqi medeniyyeti tarixinde ehemiyyetli rol oynamış rübab yeniden berpa edilerek seslendirilir. Rübab özüne mexsus çanaq ve uzun qoldan ibaretdir. Çanaq tut, qoz ve ya fıstıq, qol ise qoz ağacından hazırlanır.



Çanağın üzüne balıq derisinden, yaxud öküz üreyinin perdesinden hazırlanmış üzlük çekilir ve ipekden, yaxud bağırsaqdan eşilmiş iki qoşa ve bir tek sim bağlanır. Qolunda 18 perdesi olur. Ümumi uzunluğu 910 mm, çanağının eni 210 mm, hündürlüyü 80 mm-dir.

Diapazonu böyük oktavanın "si" sesinden ikinci oktavanın "mi" sesine kimidir.