kişilerden, hem de qadınlardan ibaret ola biler. Çox zaman bu reqs qarışıq ifa olunur. Oyun zamanı iştirakçılar el-ele vererek ve ya qollarını yana geniş açmaqla ellerini diger iştirakçının çiynine qoyaraq reqs edirler. Bu zaman her bir iştirakçı “yallıbaşı”nın etdiyi bütün hereketleri olduğu kimi, onunla beraber eyni vaxtda tekrar etmelidirler. Her hansı bir hereketi düzgün oynamayan iştirakçı ya cezalanır, ya da desteden kenarlaşdırılır.

Ele yallılar da var ki, orada iki deste iştirak edir. Üz-üze dayanmış iki yallı destesi ardıcıllıqla müxtelif hereketler nümayiş etdirirler. Bir destenin etdiyi hereketi diger deste tekrar etmeye çalışır. Sonda her iki destenin başçısı güleşirler ve qalib gelen başçı desteleri birleşdirmekle onlara rehberlik edir.

Yallı reqsi incesenetin sintetik forması olaraq instrumental, vokal musiqi ve ifaçılıq kimi bir neçe seneti özünde birleşdirir.

Yallılar xoreoqrafik mezmununa göre iki yere bölünür. Bunlardan birincisi "süjetli yallılar"dır. Bu növ yallıların xoreoqrafik quruluşu ve ifa terzi müeyyen bir süjeti terennüm edir. Bele yallılar teatrlaşmış xalq oyunları olduğu üçün "oyun-yallı" adlanır. "Qazı-qazı", "Çöp-çöpü", "Köçeri", "Dırqoyu" kimi yallılar buna nümunedir. Meselen, "dırqoyu" yallısında qanadı qırılmış quşun süjeti gösterilir. Quş qanadı sındığından uça bilmir, lakin buna baxmayaraq tez-tez onu qaldıraraq herekete getirmek isteyir.

Diger yallılar ise müeyyen ehval-ruhiyyeni, xüsusen qehremanlığı, gümrahlığı, gencliyi ve celdliyi ümumi şekilde terennüm eden "reqs-yallılar"dır. Bu yallılara "tenzere", "siyaqutu", "döne", "ürfanı" ve başqaları daxildir.

Yallılar musiqi müşayietine göre de iki yere bölünürler.
Bele yallılar evveller musiqi çalğısı olmadan, yalnız mahnı kimi oxunurdu. Bele ki, reqsi oynayan destenin bütün iştirakçıları hansısa bir şeiri, metni xorla, mahnı kimi ifa etmekle yallı gedirdiler. Bu zaman oynayanlar oxuduqları mahnının ritmini ayaq hereketlerine esasen teyin edirdiler. Çox

<< 1 ... 3 4 [5] 6 7 ... 10 >>