Şerur yallısı - Azerbaycan xalqına mexsus, Naxçıvan Muxtar Respublikası üçün xarakterik olan reqs növlerinden biri

Şerur yallısı

Tempi
Ritmik

Menşeyi
Azerbaycan, Naxçıvan

Ümumi melumat

Naxçıvan tekce tarixi memarlıq abideleri ile deyil, hem de medeniyyetimizin en qedim nümunesi olan folklor reqsleri - yallıları ile tanınır. Şerur bölgesinin reqs qruplarının ifa etdiyi yallılar öz orijinallığı ile ferqlenir. Menbelerde gösterilir ki, yallı reqs növünün tarixi çox qedimdir - yazılı medeniyyetden evvelki dövrlere tesadüf edir.Oğuz ellerinin heyat terzi, meişeti, dünyagörüşü “Dede Qorqud” boylarında sözle, fikirle, yallılarda ise reqsle, ritmik hereketlerle ifade olunub.

Mütexessislerin fikrince, bir vaxtlar Şerur bölgesinde yallının 100-den artıq növü olub.Onların bir qismi toy merasimlerinde, el şenliklerinde yaşadılaraq bu güne gelib çıxıb. Böyük şexsiyyetler, görkemli senet adamları Şerur torpağını yallı reqslerimizin beşiyi adlandırıblar. Yallını bu torpağın qedimlik remzi, Oğuz möhürü kimi deyerlendirenler de çoxdur. "Yallılar bizim keçmişimiz, bu günümüz, geleceyimizdir. Yallını qoruyub-saxlayın. Bu, Naxçıvanın tacıdır"deye ulu önder Heyder Eliyev vaxtile bildirib. Ele o vaxtdan bölgede folklor senetimizin bu incisine diqqet ve qayğı çoxalıb. Dahi bestekar Üzeyir bey "Şerur Azerbaycan folklor medeniyyetinin beşiyidir" deye söyleyibse, görkemli reqqase Emine Dilbazi "Bizim yallı menbeyimiz Naxçıvanda, Şerur torpağındadır" deye xatirelerinde yazıb. Akademik İsa Hebibbeyli ise deyib ki, "harada yallı olubsa, yaxud da indi yallı reqsi geniş yayılıbsa, oralar qedim Oğuz türk yurdu olub".

Hazırda Naxçıvan Muxtar Respublikasında “Şerur” Xalq Yallı Ansamblının, Şerur Rayon Medeniyyet Sarayının “Şerur qönçeleri” Yallı Ansamblının, Babek Rayon Medeniyyet Evinin “El yallıları”, Ordubad Rayon Medeniyyet Evinin “Nuray”, Kengerli Rayon Medeniyyet Evinin yallı qrupları fealiyyet gösterir.

“Şerur” Xalq Yallı Ansamblı
Şerur yallılarının qorunmasında,

[1] 2 3 >>