olmuş ingilis seyyahı Antoni Cenkinson Şamaxıda Abdulla xanın yay iqametgahındakı qızıl-gümüş saplarla toxunulmuş xalça haqqında melumat verir. XVII esr Holland seyahetçisi Yan Streyts Şamaxı hakiminin atının üstüne salınan çulun qızıl saplarla toxunub mirvari ve qiymetli qaş-daşlarla bezedildiyini xeber verir.

Azerbaycanın xalça memulatları ve onların bedii xüsusiyyetleri haqqında orta esrlere aid yazılı menbelerde maraqlı melumatlara rast gelinir. X esre aid "Hüdud el-alem" ("Dünyanın serhedleri") eserinde namelum müellif Muğanda toxunulan palas ve çullardan, Naxçıvanın zili toxunuşlu xalılarından melumat verir, "Kitabi-Dede-Qorqud" dastanında Azerbaycanın ipek xalçaları, Ebül Üla Gencevi, Nizami, Xaqaninin (XII esr) eserlerinde xovlu ve xovsuz xalçalar terennüm olunur.

XIII - XIV esrlerde Azerbaycandan xarici ölkelere çoxlu xalça ve xalça memulatı ixrac edilirdi. Ince ornamentleri, zerif ve nefis naxışları ile diqqeti celb eden bu xalçalar meşhur Avropa ressamlarının eserlerinde, miniatürlerde öz eksini tapır. XV esr Niderland ressamları Hans Memlinqin "Meryem öz körpesi ile" tablosunda "Şirvan" xalçası, Van Eykin "Müqeddes Meryem" eserinde "Zeyve xalçası", Alman ressamı Hans Holbeynin (XV esr) "Sefirler" eserinde "Qazax" xalçasının tesvirleri verilmişdir.

XVIII esrin II yarısında Azerbaycanın Şimalı kiçik feodal - Şeki, Bakı, Quba, Qarabağ, İrevan, Gence, Naxçıvan, Şirvan xanlıqlarına bölünmeye başladı. Xanlıqlar dövründe xalça istehsalı xeyli genişlenmiş, her xanlığın özünün xalçaçılıq karxanası olmuşdur. Xanlıqlar dövründe xalçaçılıq senetinin inkişafı gelecekde xalçaçılıq mekteblerinin adının yaranmasına zemin yaratdı.
1872-ci ilde Moskvada " Moskva- Politexnik" sergisinde ve 1882-ci ilde "Ümumrusiya senaye ve incesenet sergisi"nde nümayiş etdirilen Bakı, Quba, Şamaxı, Gence, Şeki, Qazax, Cavad qezası ve başqa yerlerden getirilmiş xalçalar ve xalça memulatlarının en yaxşı nümuneleri qızıl, gümüş medallara layiq görüldü. 1872-ci ilde Vyanada

<< 1 [2] 3 4 ... 12 >>