zengindir. Bu palitra Qarabağ tebietinin bütün renglerinin en zerif çalarlarını özünde eks etdirir. Qedim dövrlerden Azerbaycan xalçalarının ara sahe yerliyi enenevi olaraq qırmızı rengde işlenmişdir. Müxtelif bitkilerle yanaşı, orta esrlerden burada rengler cür - becür heşaratlardan alınmışdı. Onların içerisinde qırmızı reng almaq üçün en geniş yayılmışı koşenildir. Xalq arasında ona - "qırmız böceyi", "qurd qırmız", "palıd cücüsü" deyilirdi.

7. 1828-ci il fevralın 10-da Rusiya ile Iran arasında Tebriz yaxınlığındakı Türkmençay kendinde bağlanmış sülh müqavilesi tarixe Türkmençay müqavilesi adı ile daxil oldu ve bu müqavile 1826-28-ci iller Rusiya-Iran müharibesine son qoydu. Müqavilenin şertlerine esasen Azerbaycanın şimal hissesi Rusiya terkibine qatıldı. Tebriz, Erdebil, Urmiya, Xoy, Marağa, Merend, Maku ve diger şeherler de daxil olmaqla ölkenin cenub hissesi Iranın esareti altına keçdi. Belelikle, Azerbaycan 2 yere parçalandı. Bax ele hemin vaxtdan da "Cenubi Azerbaycan" termini yaranıb meydana geldi. Hemin vaxtdan Tebriz xalçaçılıq mektebinin xalça nümuneleri bütün dünyada Iran xalçaları adı ile tanındı.

Tebriz xalçaçılıq mektebi Azerbaycanın en qedim ve meşhur xalçaçılıq mektebidir, Tebriz, Erdebil, Marağa, Merend, Maku, Xoy, Urmiya, Zencan, Qerece, Heris, Serab, Ehmedabad, Miriş, Eher, Salmas, Görevan, Senne, Qaradağ ve başqa xalça menteqelerini ehate edir. Bu erazide yaşamış türk dilli tayfalar hele qedimden xalçaçılığın yaranması ve inkişafında mühüm rol oynamış, müxtelif dövrlerde Iran xalça senetinin teşekkülüne ciddi tesir göstermişler. Orta esrlerde Şerqin en mühüm ticaret merkezlerinden ve zengin şeherlerinden olan elece de Avropa ile ticaret elaqeleri xalçaçılıq senetinin süretli inkişafına sebeb olmuşdur.

Artıq XI-XII esrlerde çiçeklenme dövrü keçiren Tebriz xalçaçılıq mektebi XIII-XIV esrlerde Tebriz miniatür mektebinin bedii xüsusiyyetlerini menimsemiş, XVI-XVII esrlerde yüksek inkişaf merhelesine çatmışdı. Bu mektebe mensub xovsuz ve

<< 1 ... 5 6 [7] 8 9 ... 12 >>