Dünya medeniyyetinin yaranma tarixi insan cemiyyetinin formalaşması ile eyni dövre tesadüf edir. Hele min iller bundan önce ibtidai insan özü de ferqinde olmadan ressamlıq, müsiqi, edebiyyat, teatr kimi incesenet növlerinin ilkin rüşeymlerini yaratmışdır. Cemiyyet inkişaf etdikce senet saheleri de tekminleşerek, cilalana-cilalana günümüze qeder gelib çıxmışdır.

Bu gün süretli şekilde inkişaf eden ve en geniş yayılmış senet növlerinden biri olan kino incesenetin nisbeten genc sahelerinden hesab edilir. Bele ki, Kinonun yaranma tarixi 1895-ci il dekabrın 28-de Parisde Lümyer qardaşları terefinden çekilmiş kinosüjetlerın ilk nümayişinden başlayır.

Azerbaycan xalqının esrler boyu dünya medeniyyetinin inkişafı ve medeni sivilizasiya ile sıx bağlılığının daha bir göstericisidir ki, dünyada kino ya­ra­ndıq­dan qısa müddet sonra, 1898-ci ilde fransız esilli fotoqraf ve kinooperator Aleksandr Mişon terefinden ilk defe Azerbaycanda yerli mövzuda "Bibiheybetde neft fontanı yanğını", "İlişdin", "Qafqaz reqsi", "Balaxanıda neft fontanı", "Şeher bağında xalq gezintisi" kimi bir-neçe senedli kinosüjetler çekilmeye başlanmış ve Azerbaycan kinematoqrafının esası qoyulmuşdur. Hemin il avqustun 2-de bu filmler xüsusi teşkil olunmuş kinoseansda tamaşaçılara nümayiş etdirilmişdir.

XX es­rin ev­vel­le­rin­de sovet inqilabına qeder Azerbaycanda esasen “Arvad”, “Ar­vad­lar er­le­rini men­sebe nece çat­dı­rır­lar”, “Ayaq­ya­lın me­heb­bet”, “Ölü­müne bir saat qal­mış”, “Ar­şın mal alan” (rejissor Boris Svetlov), “Nef­tin çı­xa­rıl­ması” (operator Vasili Amaşukeli), “Ba­kıda xalq azad­lığı bay­ramı” ve s. bedii ve senedli filmler çekilmişdir.
İbrahim bey Musabeyovun eyni adlı eserinin motivleri esasında 1916-cı ilde ekranlaşdırılan “Neft ve mil­yon­lar sel­te­ne­tin­de” (rejissor Boris Svetlov) filmi ise Azerbaycanın ilk tammetrajlı bedii filmi kimi tarixe düşmüşdür. Filmde Lütfeli bey rolunda meşhur aktyor Hüseyn Ereblinski çekilmiş ve bu rol onun adını ilk azerbaycanlı kino

[1] 2 3 ... 25 >>