qesebe Xankendi adını alır.

Qarabağ xanlığı Rusiyaya birleşdirildikde Xankendi axırıncı Qarabağ xanı Mehdiqulu xanın arvadı Pericahan beyime bağışlanmışdı[6]

Rusiya işğalı dövrü Redakte
Qarabağ xanlığını zorla Rusiya İmperiyasına birleşdiren 1813-cü il Gülüstan müqavilesine qeder Xankendi ancaq xan ailesinin ve ona yaxın azsaylı eyanların yaşadığı kiçik yaşayış meskeni kimi formalaşmışdı. Rusiyanın Qarabağı işğal etmesi bütün bölgelere olduğu kimi, Xankendinin de taleyine ciddi tesir edir. Evvelki heyat terzi dağıdılır, Azerbaycan cemiyyeti üçün enenevi olan sülaleler bölgüsü qadağan edilir, her şey imperiyanın maraqlarına tabe etdirilir. Eyni zamanda keçmiş xanlıq erazisinde tez-tez baş veren üsyanların qarşısını almaq üçün bütün erazi boyu herbi hisseler yerleşdirilmeye başlayır. Onların biri de Xankendinde yerleşdirilir. Yer herbi hisse üçün çox elverişli idi. Bir terefden çara tabe olmaq istemeyen Şuşanı ve etrafdakı xeyli Azerbaycan meskenlerini nezaretde saxlamaq mümkün idi. Diger terefden, Xankendiye İrandan köçürülen ve rus herbi bazalarında onlara qulluq edecek ermeni ailelerini yerleşdirmek planı var idi. Çar çinovniklerine diger bölgelerde olmasa da, Xankendinde etnik proporsiyanı müeyyen qeder pozmaq mümkün oldu. 1813-ci ilde Xankendinde heç bir ermeni ve rus ailesi yaşamasa da, artıq 1847-ci ilde orada 80 ermeni, 52 rus ailesinin yaşadığı ev ve ermeni kilsesi var idi. Rusiya işğalından derhal sonra orada çar ordusunun Qafqaz Süvari Diviziyasının qerargahı ve kazarmaları yerleşdirildi. Ermeniler ve rus zabitleri yaşayış meskenini "qerargah" adlandırsalar da, 1847-ci il çar Rusiya xeritelerine qesebe resmi şekilde Xankendi adı ile düşür. Çar işğalından sonra böyüyen Xankendi şeherine bir qayda olaraq İrandan köçürülen ermeniler yerleşdirilir, etibar doğurduqlarına göre çar ordusunun herbi hisselerinde ve dövlet idarelerinde işle temin edilirdiler. 1900-cu ilde Xankendinde artıq 3 min ehali yaşayır, hetta ikisinifli mekteb de feliyyet gösterirdi.

<< 1 ... 3 4 [5] 6 7 ... 19 >>