vermişler.
Tedqiqatçı alimler onu “Sebayıl qalası”, “Bayıl qesri”, “Benderqala”, “Yeraltı şeher”, “Karvansara”, “Xanegah”, “Monastr”, “Gömrükxana”, “Müdafie qalası” ve s. adlandırmış, qesrin ne meqsedle tikilmesi, tarixi rolu ve felakete uğramasının sebebi haqqında elmi fikirler, ehtimallar söylemişler.
Texminen iki yüz elli il bundan evvel suyun altından görünen tikinti haqqında deqiq elmi fikir söylemek qeyri-mümkün idi. Uzunluğu 40 metr, eni 180 metr olan bu tikinti aralarındakı mesafe 16 m-den 28 m-e qeder olan 15 yarımdaire qalalar vasitesile divara birleşdirilmişdir. Dörd küncdeki qalanın biri – şimaldakı monolit olub, qalanları kiçik kamera ile bir-birine bağlanmışdır. Divarın qalınlığı 1,2 m-den 1,5 m-e qederdir. Divar ayrı-ayrı daş tavalarda düzeldilmiş frizli yazılarla (hündürlüyü 70 cm, eni 25-50 cm, qalınlığı 12-15 cm) ehate olunmuşdur.
Abidenin etrafında XX esrin ortalarında geniş arxeoloji qazıntı işleri aparıldı. 1939-cu ilden 1969-cu ile kimi Azerbaycan Elmler Akademiyası Tarix İnstitutunun teşkil etdiyi arxeoloji ekspedisiya professor E.Paxomovun, arxeoloqlar İ.Ceferzade ve Ö.İsmizadenin rehberliyi ile müxtelif vaxtlarda 699 eded yazılı daş tavalar elde etdi. Bu daşlar hal-hazırda İçeri Şeherde - Şirvanşahlar sarayının heyetinde saxlanılır. Daşların üzeri ereb ve fars yazıları ile yanaşı, zencirvari ornament, insan, heyvan, quş ve efsanevi heyvan tesvirleri ile frizlenmiş ve bezedilmişdir. Bu daş tavaların üzerindeki tesvirlerden görünür ki, onları hazırlamış senetkarlar yüksek zövqe ve ince müşahideçilik qabiliyyetine malik olmuşlar.
Bayıl daşları. Şirvanşahlar dövründeki medeniyyetimizi öyrenmek cehetden deyerli senet eseridir. Lakin bu daş abidelere zaman öz tesirini göstere bilmişdir. Denizden çıxarılmış daşların 30%-e qederi esrler boyu lepenin tesirinden ziyan çekmiş, onların üzerindeki yazı ve tesvirler pozulmuşdur. Bundan elave daşların hamısı elde edilmemişdir.
Daşların üzerinde uzun müddet axtarışlar aparmış qocaman arxeoloq

<< 1 2 [3] 4 5 ... 7 >>