sebeblere göre boş saxlanılmışdı.

Nesireddin Tusinin Sedreddin Eli, Esileddin Hesen ve Fexreddin Ehmed adlı üç oğlu da elm yolunu tutmuş, eyni zamanda dövlet işlerinde çalışmışlar. Evhedi Marağayi (1274–1338) “Dehname” mesnevisini (1306) Nesireddin Tusinin nevesi Xace Ziyaeddin Yusif Esileddin oğlu Hesene ithaf etmişdir. Nesireddin Tusi neslinden olanlar sonralar Naxçıvan erazisinde yaşamış, elm, edebiyyat ve incesenet sahesinde tanınmışlar. Nesireddin Tusi neslinin Ordubad mahalında yaşaması ve buna göre I Şah Abbasın [1587–1629] oranı bütün vergilerden azad etmesi haqqında fermanı XVII esrde Ordubadda tikilmiş böyük Cüme mescidinin qapısı üstündeki daş kitabede hekk olunmuşdur.

Nesireddin Tusinin ilahiyyata, felsefeye, siyaset ve etikaya dair traktatlarında onun dünyagörüşü geniş ifadesini tapmışdır. Şieliyin imamilik (imamet) teriqetine mensub mütefekkirin “Imamete dair traktat” (“Risale fi-l-imame”) ve bir sıra başqa eserlerinde tekce 12 şie imamı deyil, ümumiyyetle, imam (başçı) üçün seciyyevi keyfiyyetler ön plana çekilir. Nesireddin Tusi “Cebr ve qedr” traktatında insanın irade azadlığını meqbul saymışdır. Teriqet teessübkeşliyinden uzaq olan mütefekkirin eserlerinden şieler de, sünniler de behrelenmişler. Nesireddin Tusinin felsefeye dair traktatlarında Ibn Sinanın “Işareler ve qeydler” kitabının şerhine hesr olunmuş “Problemlerin helli” (“Hell el-müşkilat”), “Kelamın tecridi” (“Tecrid el-kelam”), “Iqtibasın esası” (“Esas el-iqtibas”) ilahiyyat meselelerine de müeyyen yer verilmişdir. Azerbaycan Milli Elmler Akademiyası Füzuli adına Elyazmalar Institutunda “Problemlerin helli” traktatının XIII ve XVII esrlere aid elyazması nüsxeleri vardır. Nesireddin Tusi Ibn Sina ve Behmenyar mektebinin görkemli davamçısı olub, Şerq peripatetizmini inkişaf etdirmişdir.

Nesireddin Tusinin etik ve ictimai-siyasi görüşleri, esas etibarile 1235-ci ilde Nasireddin Möhteşemin şerefine yazılmış “Exlaqi-Nasiri” eserinde eksini tapmışdır.

<< 1 [2] 3 >>