CAVİD, Hüseyn Cavid (texellüsü; esl adı ve soyadı Rasizade Hüseyn Abdulla oğlu; 24.10.1882, Naxçıvan ş. – 5.12.1941, Rusiya, Irkutsk vilayeti) – şair, dramaturq. Ziyalı, tanınmış din xadimi Abdulla Rasizadenin ailesinde doğulmuş, ilk tehsilini Naxçıvanda mollaxanada, sonra ise M.T. Sidqinin "Terbiye" adlı yeni üsullu mektebinde almışdır (1894–98). Klassik üslubda ilk şeirlerini de "Gülçin" ve "Salik" imzaları ile burada yazmışdır. 1899–1903-cü illerde Cenubi Azerbaycanda olmuş, Tebrizin Talibiyye medresesinde tehsilini davam etdirmişdir. Istanbul Universitetinin edebiyyat şöbesini bitirmiş (1909), Naxçıvanda, sonra Gencede ve Tiflisde, 1915-ci ilden ise Bakıda müellimlik etmişdir. Cavid klassik Azerbaycan edebiyyatının en yaxşı enenelerini inkişaf etdiren senetkarlardandır. O, Azerbaycan romantizminin banilerinden, çağdaş Azerbaycan edebiyyatının yaradıcılarından biri olmuşdur.
Cavid seneti bedii növ, janr ve forma cehetden zengindir. O, lirik şeirlerin, lirik-epik poemaların, Azerbaycan edebiyyatında ilk menzum facie ve dramların müellifidir. "Keçmiş günler" adlı ilk şeir kitabı 1913-cü ilde çap olunmuşdur. Yaradıcılığının ilk dövrlerinde ictimai-siyasi lirikaya daha çox diqqet vermişdir. "Öksüz Enver", "Çoban türküsü", "Kiçik serseri", "Dün ve bugün", "Qadın", "Görmedim", "Veremli qız" ve s. şeirlerinde sosial edaletsizliyin hökm sürdüyü cemiyyetde emekçi insanların facieli heyatı tesvir edilir. "Mesud ve Şefiqe" şeirinde Bakı neft medenlerinde çalışan fehlelerin dözülmez veziyyeti, sahibkarların tüfeyli, firavan heyatı ile qarşılaşdırılır. "Sen nesin, kimsin deyen ariflere" (1912) poemasında şair insanlara işıqlı heyat, azad gelecek yolu arayırdı. "Mezlumlar üçün" (1914), "Qürube qarşı", "Herb ve felaket" (1916), "Herb ilahı qarşısında" (1917) şeirlerinde imperialist müharibelerine nifret öz eksini tapmışdır.

Cavid daha çox dramaturq kimi tanınmışdır. Onun felsefi ve tarixi facieleri, aile-meişet dramları üslub, yazı manerası, forma

[1] 2 3 4 >>