gelecekde adlı-sanlı adam olsam, mütleq Cenubi Azerbaycandan gelmiş sedaqetli qonşularımızın kendlerinin adını özüme texellüs qebul edeceyem. Yusif Vezirin "Çemenzeminli" texellüsünü qebul etmesi onun hemin aileye beslediyi hörmet ve mehebbetden ireli gelir. Şuşada yaranan ermeni-müselman toqquşmaları neticesinde azerbaycanlı telebeler mekteblerini terk etmek mecburiyyetinde qalırlar. Yusif Vezir de tehsilini davam etdirmek üçün Bakıya gedib realnı mektebin altıncı sinfine daxil olur. O, böyük seyle oxumaqla beraber ictimai işlerle de meşğul olur. Yusif Vezir xalqın meişetini, onun adet ve enenelerini, heyat terzini bilerek 1907-ci ilde "Şahqulunun xeyir işi" adlı hekayesini yazır. Bu hekaye ilk defe 1911-ci ilde "Seda" qezetinde çap olunur.

Şuşadakı milli edavet Vezirovlar ailesini de ata-baba yurdundan didergin düşmeye mecbur edir. Onlar Aşqabada köçmeli olurlar. 1907-ci ilin yayında Yusif Vezirov Aşqabada anasına baş çekmeye getdiyi zaman orada Aşqabad Gimnaziyasının 3-cü sinif şagirdi Berta Maiseyeva ile tanış olur. Bertanın "Eli ve Nino" romanındakı Ninonun prototipi olduğu ehtimal edile biler. Eslinde, gündeliklerine esasen demek olar ki, romandakı tarixi hadiselerin bir çoxu Vezirovun Bakıda realnı mektebde oxuduğu dövre tesadüf edir.

Yusif Vezir 1909-cu ilde Bakı realnı mektebini bitirib, tehsilini davam etdirmek üçün hemin ilin iyul ayında Peterburqa gedib senedlerini Mülki Mühendisler institutuna verir. Lakin riyaziyyata qelebe çalmayacağını hiss edib senedlerini geri alır. Orada qaldığı vaxtdan istifade edib meşhur "Cennetin qebzi" hekayesini ve Qafqazın feth edilmesinin 50 illiyi münasibetile Dağıstanın meşhur milli qehremanı olan Şeyx Şamili yada salaraq ona şeir hesr edir. Bir aydan sonra Yusif Vezir Peterburqdan Aşqabada qayıdır. O, Aşqabadda qaldığı müddetde latıncanı öyrenmeye başlayır. Sonra ise Daşkende gedib altı ay kursda oxuyur ve Daşkend gimnaziyasında imtahan verib universitete girmek hüququ qazanır.

Yusif Vezir 1910-cu ilde Kiyeve

<< 1 2 3 [4] 5 6 ... 15 >>