Şekerli diabet – maddeler mübadilesinin xroniki pozğunluğudur. Onun esasını insulin çatışmazlığı ve qanda qlükozanın seviyyesinin yükselmesi dayanır. Şekerli diabet susuzluq hissi, ifraz olunan sidiyin miqdarının çoxalması, iştahın artması, halsızlıq, başgicellenme, yaraların gec sağalması ve s. ile tezahür edir. Xestelik xroniki ve tez-tez proqressivleşen gedişe malik olur. Şekerli diabete tutulan insanlarda insult, böyrek çatışmazlığı, miokard infarktı, etrafların qanqrenası, korluğun yaranma riski yüksek olur. Qanda şekerin miqdarının keskin artması heyat üçün tehlükeli sayılan veziyyetlere: hipo- ve hiperqlikemik komaya getirib çıxarır.
Şekerli diabet barede ümumi melumat
Şekerli diabet maddeler mübadilesi pozğunluqları arasında şekerli diabetden sonra ikinci yeri tutur. Dünya ehalisinin texminen 10%-i bu xestelikden eziyyet çekir, lakin patologiyanın gizli formalarıni nezere alsaq, bu reqem 3-4 defe yüksek ola biler. Şekerli diabet insulinin xroniki çatışmazlığı neticesinde inkişaf ederek, karbohidrat, yağ ve zülal mübadilesinin pozğunluqları ile müşayiet olunur. İnsulin medealtı vezide Langerhans adacıqlarının ß-hüceyrelerinde hasil olur. Bu hormon karbohidrat mübadilesinde iştirak etmekle hüceyrelere qlükozanın daxil olmasını asanlaşdırır, qaraciyerde qlikogenin sintezine ve toplanmasına sebeb olur, karbohidrat birleşmelerinin parçalanmasını tormozlayır.
Zülal mübadilesi prosesinde insulin nuklein turşuları ve zülal sintezini güclendirir, onun n qarşısını alır. İnsulinin yağ mübadilesine tesiri qlükozanın piy hüceyreleri terefinden menimsenilmesi, hüceyrelerde energetik proseslerin aktivleşmesi, yağ turşularının sintezi ve yağların parçalanmasının lengidilmesinden ibaretdir. İnsulinin iştirakı ile natriumun hüceyreye daxil olma prosesi süretlenir. İnsulinin nezaret etdiyi mübadile proseslerinin pozulması onun sintezinin kifayet qeder olmaması (1-ci tip şekerli diabet) ve ya toxumaların insuline qarşı hessaslığının azalması neticesinde inkişaf ede
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç