diger deyişiklikler töredir. Diabetin yaranma müddeti 2 ilden az olduqda retinopatiyaya pasiyentlerin 15%-de, 5 ile qeder – 28%-de, 10-15 ile qeder – 44-50%-de, xestelik orta hesabla 20-30 il davam etdikde ise 90-100%-de rast gelinir.


Retinopatiyanın proqressivleşme süreti ve tezliyine tesir eden başlıca risk amillerine şekerli diabetin davametme müddeti, hiperqlikemiyanın seviyyesi, arterial hipertenziya, xroniki böyrek çatışmazlığı, dislipidemiya, metabolik sindrom, piylenme aiddir. Retinopatiyanın inkişafına hemçinin cinsi yetişkenlik dövrü, hamilelik, irsi meyllik ve siqaret çekme sebeb ola biler.

Diabetik retinopatiyanın tesnifatı
Göz dibinde geden deyişikliklere esasen diabetik retinopatiyanın 3 forması ayırd edilir: qeyri-proliferativ, preproliferativ ve proliferativ.

Qanda qlükozanın seviyyesi yüksek olduqda müxtelif orqanların, o cümleden torlu qişanın damarları zedelenir. Diabetik retinopatiyanın qeyri-proliferativ merhelesinde retinal damarlar kövrekleşir, onların keçiriciliyi yükselir. Bu da nöqtevi qansızmalara ve mikroanevrizmaların (arteriyaların kiseşekilli genişlenmesi) formalaşmasına getirib çıxarır. Qanın maye fraksiyası damar divarlarından torlu qişaya sızaraq, retinal ödem töredir. Torlu qişanın merkezi hissesinin prosese qoşulduğu hallarda makulyar ödem inkişaf edir, görme itiliyi zeifleyir.

Preproliferativ merhelede arteriolaların okklüziyası ile elaqedar torlu qişanın proqressivleşen işemiyası, hemorragik infarkt, venoz pozğunluqlar baş verir.

Proliferativ faza şekerli diabet xestelerinin 5-10%-de aşkarlanır. Proliferativ retinopatiyanın yaranma sebeblerine yüksek dereceli miopiya (yaxından görme), yuxu arteriyalarının okklüziyası, şüşeyebenzer cismin arxa hissesinin qopması, görme sinirinin atrofiyası aiddir. Bu merhelede torlu qişanın hüceyrelerinde oksigen aclığı ile bağlı kompensator mexanizm kimi yeni damarlar emele gelir. Neovaskulyarizasiya prosesi tekrarlanan preretinal ve retrovitreal qansızmalara getirib

<< 1 [2] 3 4 5 >>