s. yaranmasını izah etmişdir. D. Xarman ve N.Emanuelin fikrince orqanizmde baş veren patoloji deyişikliklerin «günahkarı» serbest radikallar – hüceyrede geden bir çox biokimyevi proseslerde iştirak eden oksigen molekullarıdır.

Serbest radikallar bir elektronu çatışmayan qeyri-stabil hisseciklerdir. Serbest radikallar sağlam molekullarla reaksiyaya girerek, onların elektronunu elde edir ve bu molekulları serbest radikallara çevirir. Zencirvari reaksiya neticesinde hüceyreler zedelenir ve orqanizmin biokimyevi balansı pozulur. Serbest radikalların yaranmasına hemçinin zererli endogen amiller: ultrabenövşeyi şüalanma, cirklenmiş hava, nikotin ve s. sebeb ola biler.

Serbest radikalların ilk növbede üz derisine tesir edir – qırışlar, sepkiler, iltihab elametleri emele gelir. Bununla yanaşı serbest radikallar orta hesabla 60-dan çox xesteliyin inkişafına getirib çıxarır.

Deride serbest radikalların tesirine daha çox kollagen meruz qalır. Serbest radikallar biokimyevi reaksiyalar töredir – kollagen liflerin molekullarının bir-birine nezeren serbest yerdeyişmesine mane olan çarpaz elaqelerin yaradır. Kollagen molekulları deste şeklinde yığılır, sertleşir, derinin qocalmasına sebeb olur.

Serbest radikalların deriye tesiri müxtelif amillerle bağlı ola biler. Onlardan en tehlükelisi ultrabenövşeyi şüalardır. Güneş şüaları serbest radikalların formalaşmasını ve yağları araxidon turşularına qeder parçalayan zülal-enzimlerin sintezini stimule edir. Araxidon turşusu derinin iltihablaşması ve qocalmasına sebeb olan molekulların yaranmasında iştirak edir. Serbest radikallar ise öz növbesinde hüceyrelerin daxilinde tekrarlayıcı faktorlar adlanan xüsusi molekulları aktivleşdirir.

Tekrarlayıcı faktorlar neytral molekullardır, onlar serbest radikallar terefinden aktivleşdikde hüceyrenin nüvesine miqrasiya edir. Onlar nüvede DNT ile birleşerek, toksiki maddelerin sintezine şerait yaradır. Tekrarlayıcı faktor NFk-B hüceyrede iltihabi proseslere sebeb olur, onların

<< 1 ... 5 6 [7] 8 9 ... 11 >>