Aplastik anemiya – qırmızı sümük iliyinde qanyaranma funksiyalarının (eritrositopoez, leykopoez ve trombositopoez) basqılanması neticesinde panhemositopeniyanın inkişafına getirib çıxaran patologiyadır. Xesteliyin esas klinik simptomlarına başgicellenme, zeiflik, bayılma, tengnefeslik, süd vezilerinde paresteziya (hissiyyat pozulması), deri hemorragiyaları, qanaxma, infeksion-iltihabi ve irinli proseslere meyillikden ibaretdir. Anaplastik anemiya hemoqramma, mieloqramma ve trepanobioptatın histoloji müayinesindeki deyişikliklere esasen diaqnostika olunur. Patologiyanın müalicesi hemotransfuziya, immunosupressiv terapiya ve mielotransplantasiyadan ibaretdir.

Aplastik anemiya barede ümumi melumat
Aplastik (hipoplastik) anemiya anemik, hemorragik sindrom ve infeksion xesteliklerin inkişafı ile müşayiet olunan hemopoezin (daha çox onun bütün helqelerinin) ağır pozulmasıdır. Patologiya ilde 2:1 milyon nisbetinde inkişaf edir. Xestelik kişileri ve qadınları eyni tezlikle zedeleyir. Xesteliyin yaş zirvesi 10-25 ve 50 yaşdan yuxarıdır. Bu patologiya zamanı sümük iliyinde qanın hüceyre elementlerinin, adeten, her üç tipinin (eritrositler, leykositler ve trombositler), bezen yalnız eritrositlerin yaranması pozulur; bundan asılı olaraq heqiqi ve parsial aplastik anemiya ayırd edilir. Hematologiyada aplastik anemiya xestelerin 2/3-nin ölümüne getirib çıxaran potensial fatal xesteliklere aid edilir.

Aplastik anemiyanın sebebleri
Menşeyine göre aplastik anemiya anadangelme (xromosom aberrasiyası ile elaqeli) ve qazanılmış (heyatın gedişinde inkişaf etmiş) ola biler. Qebul olunmuşdur ki, aplastik anemiyada mielopoezin basqılanması qırmızı sümük iliyinde ve qanda tumor nekroz faktoru ve γ-interferon sintez eden sitotoksik T-limfositlerin meydana çıxması ile elaqelidir. Bu ise öz növbesinde qanyaranma sırası hüceyrelerini basqılayır. Bu mexanizm müxtelif xarici mühit (kimyevi birleşmeler, fiziki amiller, dermanlar), hemçinin endogen (viruslar, autoimmun reaksiyalar)

[1] 2 3 ... 5 >>