Xorultu – yuxu zamanı teneffüsün pozulmasıdır. Bu pozğunluq burun-udlaq ve qırtlağın yumşaq toxumalarının vibrasiyası, cingiltili sesin yaranması ile müşayiet olunur. Xorultu LOR-orqanlarının patologiyası, artıq çeki ve ya funksional deyişikliklerle bağlı ola biler. O, çox zaman apnoe (teneffüsün dayanması) tutmaları ile müşterek şekilde baş verir. Bu da heyati vacib orqan ve sistemlerin oksigen çatışmazlığına, infarkt ve insult riskinin yükselmesine getirib çıxarır.

Xorultu barede ümumi melumat
Yer küresinde her 5-ci insan yuxu zamanı xoruldayır. Ehalinin texminen 3%-i yuxu saatlarında teneffüsün periodik dayanmasından (yuxu apnoesi) eziyyet çekir. Kişilerde teneffüs yollarının anatomik quruluşunun bezi xüsusiyyetleri ile elaqedar onlar qadınlara nisbeten xoruldamağa daha meyllidir. Dünyada her 10-cu kişi yatarken apnoe keçirir. Teneffüsün dayanması bezen 1 deqiqeden çox davam edir.

Xorultunun yaranma sebebleri
Xorultunun sebebleri
Yatmış insanda yuxarı teneffüs yolları ezelelerinin tonusu azalır. Normada nefes alma anında döş qefesi boşluğunda menfi tezyiq yaranır, hava ağciyerlere keçir. Qırtlaq ve udlaq ezelelerinin tonusu heddinden artıq azaldıqda hava ile birge yuxarı teneffüs yollarının yumşaq toxumaları da «sorulur» Qırtlaq divarının, yumşaq damaq ve dil kökünün titremesi cingiltili sesin formalaşmasına sebeb olur. Nefes aldıqda yumşaq toxumalar teneffüs yollarını qapadıqda apnoe baş verir.


Bezi xestelikler ve veziyyetlerde xorultunun yaranma riski yükselir. Onun ve yuxu apnoesinin bütün sebebleri 2 qrupda cemleşdirilmişdir: anatomik ve fizioloji.

Xorultunun anatomik sebebleri
Yuxarı teneffüs yollarının anatomik daralmalarında xorultu ve yuxu apnoesinin baş verme ehtimalı yükselir. Teneffüs yollarının daralması burun çeperinin eyriliyi, burun boşluğunun polipleri, burun yolları ve udlağın anadangelme darlığı, badamcıqların böyümesi, adenoidler, dilçeyin uzanması ve artıq çeki ile bağlı ola biler.

Xorultunun funksional sebebleri

[1] 2 3 >>