Akalkuliya — reqemleri tanımanın ve arifmetriyanın müxtelif pozulmalarını ümumi bir ümumi anlayışdır. Patologiya ededleri görme/eşitme zamanı tanımama, eded mefhumunu, eded sırasını, ardıcıl riyazi emelleri yerine yetire bilmemekle tezahür edir. Diaqnostika klinik xüsusiyyetler, nevroloji ve psixiatrik müayineler, arifmetrik test, serebral tomoqrafiyaya esaslanır. Müalice esas xesteliye müvafiq heyata keçirilir; reablitasiya arifmetrik qabiliyyetin berpası meqsedile xüsusi meşğelelerden ibaretdir.

Akalkuliya barede ümumi melumat
İnsanın baş beyninde hesablamanın xüsusi merkezi olmasını XIX esrin başlanğıcında qeyd etmişdiler. Evveller tibb mütexessisleri güman edirdiler ki, bu merkez alın payında yerleşir; sonralar müeyyen olundu ki, o, dominant yarımkürenin tepe ve ense paylarının serheddinde lokalizasiya olunur. 1926-ci ilde alman fizioloqu Hans Berger hesablama merkezinin birbaşa zedelenmesi ile elaqeli olan bu patologiyanı beyin qabığının başqa disfunksiyaları neticesinde meydana çıxan ikincili pozulmalardan ferqlendirmek üçün “birincili akalkuliya” terminini teklif etdi. Bu termin beyin qabığının hesablama merkezinin birbaşa zedelenmesi ile elaqeli hesablama qabiliyyetinin pozulmasını ifade edir. Uşaqlarda hesablama qabiliyyetinin pozulması hissevi xarakter daşıyır; adeten, koqnitiv funksiyaların inkişafdan qalmasının neticesi olur. Buna göre de praktik nevrologiyada “diskalkuliya” termini ile ifade edilir.

Akalkuliyanın sebebleri
Patologiyanın müxtelif formaları beyin qabığının tepe, ense, gicgah ve alın paylarının zedelenmesi ile bağlıdır. Serebral qabığın patoloji deyişikliklerine getirib çıxaran esas etiofaktorlara aşağıdakılar aiddir:


Serebrovaskulyar patologiya. Akalkuliya tedricen damar demensiyasının yaranmasına getirib çıxaran keskin serebral qan dövranı pozulması (işemik, hemorragik insult), beynin xroniki işemiyası zamanı inkişaf ede biler.
Kelle-beyin travmaları. Kalkulyasiyanın pozulması hematomanın emele gelmesi ile müşayiet

[1] 2 3 ... 7 >>