yenidoğulmuşların asfiksiyasıdır.
Asfiksiyanın sebebleri
Asfiksik veziyyete getirib çıxaran bütün sebebleri ağciyer ve ağciyerdenkenar olmaqla ayırmaq olar. Onlardan birincisi teneffüs yollarının xaricden sıxılması ve ya onların menfezinin keçiriciliyinin pozulması (obturasiya) ile elaqelidir. Havaaparıcı yolların xaricden kompressiyası boğulma (asılma, iple ve ya elle boğma), traxeyanın sıxılması, boyun travmalarından ve s. ibaretdir. Teneffüsün obstruktiv pozulmasına, adeten, teneffüs yollarının dille; traxeya ve bronxların menfezinin yad cisimle, menfez daxili şişlerle; qida, qusuntu kütlesi, suda boğulma zamanı su, ağciyer qanaxması zamanı qanla tutulması sebeb olur. Teneffüs yollarının keskin stenozu traxeobronxit, astmatik tutmalar, allergik ödem ve ya qırtlağın yanıqları, ses tellerinin ödemi zamanı inkişaf ede biler. Asfiksiyanın ağciyerle bağlı sebeblerine hem de keskin pnevmoniya, massiv eksudativ plevrit, total pnevmotoraks ve ya hemotoraks, atelektaziyalar ve ya ağciyer ödemi, AATE neticesinde qazlar mübadilesinin pozulması aiddir.
Asfiksiyanın ağciyerdenkenar formaları arasında teneffüs merkezinin zedelenmesine getirib çıxaran veziyyetler – intoksikasiyalar, kelle-beyin travmaları, insultlar, derman ve narkotik (mes., morfin, barbituratlar) preparatların artıq dozalanması üstünlük teşkil edir. Patologiyaya sebeb olan teneffüs ezelelerinin iflici infeksion xestelikler (botulizm, difteriya, poliomielit, tetanus), onurğa sütunu-onurğa beyni travmaları, kurareyebenzer preparatlarla zeherlenme, miasteniyalar ve s. fonunda inkişaf edir. Oksigenin toxumalara neqlinin pozulması massiv qanaxmalar, qan dövranı pozulmaları, methemoqlobin sintez eden maddelerle ve karbon monoksidle zeherlenme zamanı baş verir.
Travmatik asfiksiyanın esasında teneffüs ekskursiyasını çetinleşdiren döş qefesinin zedelenmesi ve ya ona tezyiq durur. Nefes alınan havada oksigenin kifayet qeder olmaması neticesinde yaranan asfiksiya ventilyasiyası pis olan şaxtalar ve
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç