mübahesili olaraq qalır. İnfeksion-toksiki, allergik, hormonal, sinir, autoimmun amillerin rolu, qanın laxtalanma sisteminin patologiyasının tesiri müzakire edilir. Obliterasiyaedici endarteriitin multifaktorlu xestelik olması ehtimal edilir.
Melumdur ki, periferik damarların uzunmüddetli spastik veziyyetine siqaret çekme, xroniki intoksikasiyalar, etrafların soyuması ve donması, oturaq sinirin xroniki nevriti ile elaqedar periferik innervasiyanın pozulması, etrafların yaralanmaları ve s. şerait yaradır. Bezi melumatlara esasen obliterasiyaedici endarteriitin inkişafına sepgili yatalaq, sifilis, pencenin epidermofitiyası sebeb olur.
Obliterasiyaedici endarteriitin etiologiyasında neyro-psixi amiller, böyreküstü ve cinsiyyet vezilerinin hormonal funksiyalarının pozulması neticesinde yaranan vazospastik reaksiyalar böyük rol oynayır. Damar endotellerine qarşı anticisimlerin sintezi, sirkulyasiya eden immun komplekslerin artması, limfositlerin sayının azalması autoimmun mexanizmin doğruluğunu sübut edir.
Obliterasiyaedici endarteriitin patogenezi
Obliterasiyaedici endarteriitin ilkin merhelelerinde damar spazmı üstünlük teşkil edir. Zaman keçdikce o, damar divarlarının üzvi deyişiklikleri: onların daxili qişasının qalınlaşması, divaryanı tromblarla müşayiet edilir. Uzunmüddetli spazm neticesinde trofik pozğunluqlar ve damar divarının arteriya menfezinin daralmasına, bezen tam obliterasiyasına getirib çıxaran degenerativ deyişiklikleri baş verir. Damarın obliterasiya olunan sahesinin ölçüsü 2-20sm arasında deyişe biler.
Okklüziya sahesinin etrafında inkişaf eden kollateral şebeke evvelce toxumaların funksional telebatını yalnız yüklenme zamanı temin etmir (nisbi qan dövranı çatışmazlığı); sonralar ise periferik qan dövranının mütleq çatışmazlığı meydana çıxır – fasileli axsama ve güclü ağrılar tekce yerime zamanı deyil, sakitlik halında da xesteni narahat edir. Obliterasiyaedici endarteriit fonunda ikincili işemik nevrit formalaşır.
Patofiizoloji
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç