eyleşmiş işçilerin lal-dinmezliyinden sakit ve kederli alatoranlıq doğdu. Ele bu vaxt küçeden xeberler gelmeye başladı. Onlan eve getiren yox idi - özleri gelirdiler. Bir-birine oxşamayan bu xeberleri sakit lehme palçıqlı küçelerden yığıb-yığışdırıb, eve getirirdi. Bazar günü baş vermiş hadiseleri yalnız cüme axşamı öyrene bildik, deme, su kilsenin içine dolubmuş, kilse tehlüke altındadı ve her an uça biler. Axşamüstü kimse:
-İki gündü qatar körpüden keçe bilmir, - dedi.
- Görünür, çay relsleri yuyub aparıb.
Sonra eşitdim ki, xeste bir qadın yorğan-döşeyin içinden yoxa çıxıb, yalnız bu gün tapılıb, meyit suyun içinde üzürmüş.
Bütün varlığımı bürümüş dehşet ve ara vermeyen yağış sanki meni ovsunlamışdı. Ayaqlarını altına yığaraq yellencek-kresloda oturub, gözlerini qeyri-müeyyen qorxularla dolu, nem zülmete dikmişdim. Ele bu vaxt qapının ağzında analığım göründü, başını dimdik tutaraq, elindeki lampanı qabağa uzatmışdı, ele neyise axtarırdı. O, çox tanış bir ruha oxşayırdı, lakin bu ruh mende heç bir qorxu doğurmurdu, çünki onun bu fövqel tebiiliyine men de şerik idim. Belece elinde lampa, başını dik tutaraq, suyu şappıldada-şappıldada mene yaxınlaşdı:
-Duaele!-dedi.
Onun quruyub qaxaca dönmüş sifeti çat-çat idi, ele bil, indice xortlayıb, qebirden çıxmışdı. Bir elinde lampa, o biri elinde tesbeh qarşında dayanıb:
- Dua etmek lazımdı, - deyirdi.
- Su qebirleri yuyub aparıb, biçare ölüler qebiristanlıqda üzürler.
Hemin geceni seksekeli yatdım. Gecenin bir aleminde keskin bir iy meni yuxudan oyatdı -adeten bele iy çürümüş cesedden, meyitden gelir. Yanımda xoruldayan Martini silkelemeye başladım:
- Hiss eleyirsen?
O, yuxulu-yuxulu soruşdu:
-Neyi?
-İyi, - dedim, - meyitler küçelerde üzürler.
Bu fikir meni dehşete getirdi, lakin Martin arxasını mene çevirerek xışıltılı ve laqeyd sesle:
- Senallah, qoy yataq, - dedi.
-Deyesen, seni qara basır.
Cüme axşamı üfunet iyi çekilib getdi, onunla birlikde mesafe duyğusu da
»Eserler ve Edebiyyat Gecesi
»Oxu zalına keç