qeybete de nifret edesiniz.

Qeybetin haram olmasının felsefesi

1. Qeybetin haram olmasının felsefelerinden biri budur ki, her bir insanın en böyük sermayesi olan abır-heyasını aparırsınız ve insanların şexsiyyetlerini lekeleyirsiniz.

2. Başqa bir nöqte odur ki, qeybet bedbinlik yaradar. İctimai bağları zeifleder. İnsanlarda inam sermayesini aradan aparar. Hemkarlıq bünövrelerini sarsıdar.

3. Qeybet qelblere kin ve düşmençilik toxumunu seper. Bezen de qanlı döyüşlere, qetllere sebeb olar. Öz ardınca ictimai ve ferdi naqislikler qoyar.

Bu qeybetlerin edilmesi haram deyildir:

1. O kesin qeybetini etmek ki, naqisliyi aşkardadır, gizli deyildir. Meselen, kimse şerab stekanını aşkar halda eline alar ve içer.

2. Mezlumun ona zülm etmiş zalımdan şikayeti ve ona edilmiş zülmü söylemeyinin maneesi yoxdur.

3. O zaman ki, bir müselman hansısa bir müselman ile ticaret etmek isteyir ve yaxın bildiyi başqa bir müselmandan meslehet alır. Hemin meslehet veren şexs de eger o biri müselmanın eybini bilir ve söylemezse, hemin bu müselman ticaretde zerer çeke biler, onda bu eybi ona söylemek vacibdir ve bu qeybetin maneesi yoxdur.

4. Nehy-ez-munker niyyetile qeybet etmeyin maneesi yoxdur. Bu menada ki, eger bir müselmanda pis bir emel görerse ve eger bilir ki, onun qeybetini etse, o, bu emeli terk edecekdir, bu zaman qeybet etmeyin maneesi yoxdur. Ancaq eger ehtimal verse ki, terk edib, bu halda qeybet etmek haramdır.

5. İnsanların onun fasiqliyi ile tanış olması niyyetile yanlış hedis danışan ve ya yalandan şehadet verenin qeybetini etmeye icaze verilir.

Qeybet kebire günahlardan sayılır. Ona göre de onun keffaresini vermek ve tövbe etmek vacibdir. Bu hereketden derhal sonra peşiman olmalı, qelbde peşman olandan sonra onu dile de getirmeli ve tövbe etmeli. İnsan o ezmde olmalıdır ki, bir daha bu günahı tekrar etmeyecek ve bir daha bu günahı işletmeyecekdir. Qeybetin qul haqqı olduğundan eger o insanı göre bilirse, ondan üzr istemelidir. Eger o

<< 1 [2] 3 >>