altında idi. Hicretin 8-ci ilinde Peyğember (s) 10 000 neferlik neheng bir qoşunla Mekke üzerine yürüş etdi, veMekke müharibesiz teslim oldu. Peyğember (s) İslam bayrağını Mekkede ucaldaraq Kebeni bütlerden temizledi.

Hicretin 10-cu ilinde tarixde mühüm bir hadise baş verdi; bütün Erebistan, Şam etrafında bezi qebileler istisna olmaqla (onlar Rum imperiyasına tabe idiler) vahid İslam bayrağı altında birleşerek Muhemmedin (s) hakimiyyetine tabe oldular. Ereb xalqı ilk defe olaraq vahid bir dövletde birleşdi. Mehz Peyğemberin (s) vasitelsile tarix boyu bir-birile dava-qırğında olan ereb qebileleri qardaşlıq andını içerek bir-birine möhkem bağlandılar. Dövletin ehate etdiyi bütün erazilerde edalete esaslanan qanun hökm sürürdü. Peyğember (s) cahiliyyet dövrünün insanlığa yad olan bütün adet ve qanunlarını mehv ederek İslamın edalet ve vicdan prinsiplerine esaslanan qanunlarını dövlet erazisinde tesbit etmişdi. Mensub olduğu qebileden, ictimai mövqeyinden, sosial imkanlarından asılı olmayaraq bütün vetendaşlar qanun qarşısında beraber idiler. Problemi olan her bir müselman maneesiz olaraq dövletin rehberi, yeni Peyğemberle (s) görüşüb öz derdini ona söyleye bilir ve ondan kömek alırdı. Xezinenin bölünmesinde keçmiş eyanlarla çöl erebi arasında heç bir ferq qoyulmurdu. Ölke ehalisi içinde en kasıb ve ehtiyaclı iki nefer var idise, bu da Peyğember (s) özü, bir de qardaşı ve xelefi olaraq elan etdiyi Eli (e) idi. Onun tebliğ etdiyi ideologiyanın prinsiplerine göre cemiyyete rehberlik eden şexs o cemiyyetde yaşayan en ehtiyaclı insanlar kimi yaşamalıdır ki, İlahi edalet prinsipine riayet olunsun.

Hicretin 10-cu ilinin Zil-Qede ayında Muhemmed (s) sonuncu hecc ziyaretini etdi. Bu sefer zamanı Quranın son ayeleri nazil oldu. Peyğember (s) ümmetine son vesiyyetini ederek tarixde «Vida xutbesi» adı ile yadda qalmış meşhur xutbesini oxudu ve hemin il vefat etdi.

Peyğemberin (s) qurduğu qudreti İslam dövleti onun vefatından sonra daha da genişlenerek dünyanın böyük bir

<< 1 ... 3 4 [5] 6 >>