radiumun ayrilmasina ve bu son derece muhum elementin xususiyyetlerinin ve birleshmelerinin oyrenilmesine” gore Nobel odulu ile teltif etdi. İlk defe fizika, ikinci defe ise kimya sahesinde Nobel odulune layiq gorulen Mariya Kuri “Nobel”e iki defe layiq gorulen ilk qadin olaraq adini TARİXe yazdi. O, yene bir İLKe imza atdi. O, eyni zamanda kimya uzre Nobel odulune layiq gorulen ilk qadin olaraq da adini TARİXe yazdi! O, oz chalishmalari ile bir elementin radioaktiv ishlemlerden sonra bashqa bir elemente chevrile bileceyini gosterirdi. Bu kimya sahesinde yepyeni bir sahenin achilmasi demek idi!

Yeni laureati teqdim ederken E.V.Dalqren deyirdi: “Radiumun tedqiqati artiq shexsi institut ve jurnallari olan, son illerde elmin yeni sahesinin - radiologiyanin yaranmasina getirib chixarmishdir”.

I Dunya muharibesinin bashlanmasina az qalmish Mariyanin rehberliyi ile Paris Universitetinde radioaktivliyin tedqiqi uchun, Radium İnstitutu tesis edildi ve o, İnstitutun ilk rehberi oldu. I Dunya muharibesi zamani o, herbi hekimlere radioaktivliyin tetbiqini, xususile rentgen shualarinin komekliyi ile yaralilarin bedeninde olan qelpelerin yerinin teyin edilmesini oyredirdi. Cebhe zonasinda Mariya Kuri radioloji qurgularin yaradilmasina, dashinan rentgen aparatlari ile ilk yardim menteqelerinin techiz edilmesine komeklik gosterirdi. 1914-cu ilde I Dunya muharibesi zamani Mariya Kuri, cebhelerde istifade olunmasi uchun rentgen cihazlari ile techiz olunmush ambulanslari hazirladi. Toplanmish tecrubeni o, 1920-ci ilde “Radiologiya ve muharibe” adli (“La Radiologie et la guerre”) monoqrafiyasinda umumileshdirdi.

Muharibeden sonra Mariya Kuri yeniden Radium İnstitutuna qayitdi. Omrunun son illerinde o, telebelerinin ishlerine rehberlik edir ve feal shekilde radiologiyanin tibbe tetbiqine komeklik gosterirdi. 1923-cu ilde o, chox sevdiyi heyat yoldashinin, olumunden sonra xiffetinden depressiyaya dushduyu Pyer Kurinin “ozkechmish”ini de yazdi...

Elmi axtarishlarin bexsh

<< 1 ... 12 13 [14] 15 16 17 >>