Aybaşı dövrü. hamile olmayan sağlam qadın üçün cinsiyyet yolundan 50-200 ml miqdarında qısamüddetli (3-5 gün) qanaxma normal hal hesab olunur. Menstruasiya müddetinde xaric olunan ifrazatın 50-100 ml qan, qalan hissesi ise cinsiyyet vezilerinin ifrazatı ve uşaqlığın daxilinden qopub ayrılmasa selikli qişa elementleridir. Aybaşı qanı adeten laxtalanmır.
Bunun sebebi uşaqlığın selikli qişasının ifraz etdiyi xüsusi fermentlerin qanın laxtalanmasının qarşısını almasıdır.
Lakin bezen aybaşı vaxtı qanın laxtalar şeklinde gelmesi uşaqlıq qanaxmasını gösteren elametdir ve bele halda mütleq ginekoloqa müraciet etmek lazımdır.
Birinci aybaşı (menarxe) müasir qızların ekseriyyetinde 12-13 yaşından başlayır.
Aybaşının daha erken (8 yaş ve daha tez) başlanması vaxtından evvel cinsi yetişmenin ve yumurtalığın hormonalaktiv şişinin inkişafmı gösterir. Aybaşının 15 yaşından ve daha gec başlanması ise cinsiyyet sisteminin inkişaf etmediyini (infantilizm) güman etmeye esas verir. Normal aybaşı ritmi birinci aybaşıdan keçen 6 ay müddetinde, bezen de bir az gec qerarlaşır. Bu dövrde aybaşının müntezem şekilde olmaması xüsusi narahatlığa sebeb olmamalıdır, amma bezi hallarda bu veziyyet cinsiyyet orqanlarının kifayet derecede inkişaf etmemesinin de göstericisi ola biler. Buna göre valideynler, elece de qızın özü bu meseleye xüsusi diqqet yetirmeli ve vaxtaşırı mütexessis-kinekoloqla meslehetleşmelidir. Birinci aybaşının menarxenin başlayacağı haqqında qızın evvelceden melumatı olmalıdır ki, o bunun üçün hem menevi ve hem de fıziki cehetden hazır olsun. Axı birinci aybaşı ile qızın uşaq doğma dövrü başlayır, o, ana ola biler. Bu dövrden o, öz exlaqı üçün aile, mekteb kollsktivi, ictimaiyyet qarşısında cavabdehlik daşıyır. Belelikle, birinci aybaşı qızın heyatında mühüm bioloji ve eyni zamanda sosial bir hadisedir. Cinsiyyet orqanından qanlı ifrazatın görünmesini bu meseleye hazır olmayan qızlar çox zaman xestelikle elaqelendirirler. Onlar bu haqda valideynlerine demeye
twk
»Cinsellik
»Oxu zalına keç