yaşayıb yememezlikden ölmüşdü.

«Elm dinsiz çolaqdır, din elmsiz kordur»

1921-ci ilde Eynşteyn Nyu-York ravvini Gerbert Qoldşteynden teleqram aldı: «Allaha inanırsınızmı. Nöqte. 50 sözlük ödenilmiş cavab». Eynşteyn cemi 24 sözle cavab verdi: «Men insan taleleri ve hereketlerini idare eden tanrıdansa Spinozanın tanrısına inanmaq isterdim. O tanrı ki, bütün varlıqların mahiyyetinde dayanır».
Artıq 12 yaşından beri Eynşteyn o qeder tez-tez «tanrı» kelmesini işledirdi ki, hamı çaş-baş qalırdı. Eslinde ise bu sözün arxasında tamam başqa fikir dayanırdı: «Men şexslendirilmiş tanrıya inanmıram. Mende dini adlandırmaq mümkün olan nese varsa o da dünyanın quruluşuna sonsuz heyranlıq hissidir. Menimçün tanrı insan zeifliyinin yığını, İncil ise hörmetli, amma primitiv efsaneler toplusudur. Bunun en gözel tefsiri de meni fikrimden döndere bilmez».
O hesab eleiyrdi ki, Kainatdakı seliqe öz-özüne yarana bilmezdi. Eynşteyn hesab edirdi ki, tebieti öyrenen her kesde dini sitayişe benzer hissler yaranmalıdır. Ona göre de elm insanı dine getirir.

«Dördüncü dünya savaşı olarsa bu müharibe deyenek ve daşlarla aparılıcaq»

Hitler Almaniyanın kansleri olanda Eynşteyn artıq ölkede yoxuydu. O, anlayırdı ki, Almaniyaya qayıtsa faşistler onu öldürecek. 1930-cu ilden sonra Eynşteyn Kaliforniyaya köçür ve Hitlerin hakimiyyeti vaxtı alman torpaqlarına ayaq da basmır. 1933-cü ilde ise Prussiya elmler Akademiyasından ve vetendaşlıqdan imtina elediyini de elan eleyir. Alman vetendaşlığından imtinadan sonra nisbilik nezeriyyesi almaniyada «fizikada yehudi sui-qesdi» adlanırdı. ABŞ-da olduğu illerde Eynşteyn imkanı daxilinde alman antifaşistlerine kömek eleyirdi. O narahat idi ki, alman alimleri nüvenin bölünmesi tecrübelerinin uğurla başa vursalar Hitler nüve silahına sahib ola biler. Dünyanın taleyinden narahat olan Eynşteyn Ruzvelde meşhur mektubunu yazır. Bu mektubda o, nüve silahı yaratmaq xahişini esaslandırmışdı. Amma müharibe biten kimi Eynşteyn terki silah cereyanına qoşularaq

<< 1 2 3 [4] 5 6 >>