“menim ayağım”, “menim elim”, “menim gözlerim.” Amma esl “men” ayaq deyil, el deyil, göz deyil, qulaq deyil. (Yeni, insan ayağını, elini itirmekle “men”i itmez-red.) “Getdim” deyende, düzdür ki, sen gedirsen, amma ayağınla gedirsen. “Sen” ayaqdan qeyri bir şeysen. Gördüm, eşitdim, dedim, her biri vahid şexse qayıdır. Bu şexs şerif ruhdur ki, hemin üzvlerle zühur edir. Gören, eşiden ruhdur. Amma göresen qulaq ve gözden eşidib görürmü? Demeli gören ruhdur. Göz, qulaq ise yalnız ruhun görüb, eşitmesi üçün çatlardır. Demeli, göz yalnız ruhun görme aletidir, ruh ise görendir. Ruh cismin, bedenin zülmetini işıqlandıran çıraq kimidir ve göz, qulaq ve diger hiss üzvlerinin mecrasından işıqlıq verir.
Ölüm, yeni bu çırağın yerini deyişmek. Meselen, ferz edin bir neçe deşiyi olan daxmaya çıraq daxil edirik. Göreceyik ki, hemin deliklerden işıq verir. Ele ki, çırağı daxmadan çıxartdıq, zülmete bürünür. Ölüm, yeni bedenden hemin çırağın (ruhun) çıxarılması.
RUHUN BEDENLE ELAQESİ DAXİL VE YA XARİC OLMAQLA DEYİL
Bilmeliyik ki, ruhun bedenle elaqesi ona daxil olmaq cehetinden deyildir. Çünki ruh mücerred bir şeydir, cisim deyildir. Onun daxil olub, xaric olması kimi bir şey yoxdur. Bu elaqe yalnız bedene tam nezaretden ibaretdir. Ölüm yeni hemin elaqenin bedenden qırılması.
İnanmağımız vacibdir ki, ölüm Allahın izni, icazesiyledir. Yalnız ana betninden son günedek ruhu bedenle elaqelendiren Kes bu elaqeni qıra biler. Dirilden de Odur, öldüren de. Bu heqiqet, Qurani-Kerimde çox zikr olunmuşdur. Bezi nadanlar ise Ezraili (ölüm meleyini) xoşlamır, onu düşmen tuturlar. Amma bilmirler ki, o, özbaşına iş görmür, yalnız Allahın emrlerini yerine yetirir...
Allah razi olsun burda tez tez bele melumatlar verin ehtiyacimiz var
cox sagolun meqaleni yerlesdirdiyiniz ucun.Belke bezi vicdansizlar neise basa duser
»Oxu zalına keç