Yumurtalığın kistası – yumurtalığın sethinde ve ya daxilinde olan boşluqlu (içerisi maye ile dolmuş kise şekilli şiş) töremelerdir. Hazırkı dövrde bu, kifayet qeder yayılmış xestelikdir.

Yuxarıda biz yumurtalıqların fealiyyeti barede melumat vermişdik. Qısa da olsa, onu tekrar edek. Yumurtalıqların işini idare eden hormonların tesiri altında mayalanma üçün bir ve ya bir neçe follikul yetişerek böyümeye başlayırlar. Müeyyen bir müddetden sonra bir ve ya bir neçe follikul daxilinde yumurta hüceyresi daşıyan yetişmiş follikula çevrilir. Hormonların tesiri altında yetişmiş follikul partlayır ve bu zaman yumurta hüceyresi qarın boşluğuna düşür. Follikul mayesi öz axarı ile yumurta hüceyresini uşaqlıq borusunun qıfşekilli hissesine istiqametlendirir. Müvafiq şertler daxilinde mehz uşaqlıq borusunda mayalanma baş verir. Dağılmış follikulun yerinde sarı cisim emele gelir ki, o da aktiv şekilde progesteron hormonu ifraz etmeye başlayır. Mayalanma baş vermedikde ise sarı cisim yumurtalıqda 10-14 gün yaşadıqdan sonra mehv olur ve neticede menstruasiya (aybaşı) baş verir.

Bu, normal halda bele olur. Bezen ise bu ve ya başqa sebeblerden bu prosesde pozğunluq baş verir. Meselen, içerisinde yumurta hüceyresi olan follikul müeyyen bir anda “donur” ve özünün sonrakı inkişafını dayandırır. Müeyyen dövrde inkişafını dayandırmış olan bu follikul, onun hüceyreleri terefinden qadın cinsi hormonlarının artıq derecede hazırlanması neticesinde, follikulyar kistaya çevrilir. Bu kistanın ölçüsü bezen 6 sm-dek çata bilir. Bu zaman yumurta hüceyresi yumurtalıqdan çıxmır, uşaqlığın daxili selikli qişası olan endometriumun qalınlaşaraq inkişaf etmesi baş vermir ki, bunun da neticesinde aybaşı 10-15 gün müddetine lengimiş olur. Bu, kistanın emele gelmesinin bir variantıdır. Bundan elave, başqa variantlar mövcuddur. Meselen, sarı cisim sakitce “solmaq” evezine süretle inkişaf etmeye başlayır, aktiv şekilde progesteron hazırlayır ve bunun neticesinde sarı cismin kistasına (ve ya lyüteyin

[1] 2 3 4 >>