tereqiyye aparma funksiyasını daşımır. O en adi bir faşistdir, çünki faşizmin mahiyyeti neyise demeyi qadağan etmekde deyil, eksine demeye mecbur etmede ortaya çıxır”.
“Edebiyyatın dilden yaranma ile bağlı xüsusi statusu var. Dil materialı edebiyyat terefinden menimsenildiyi an edebiyyatın bir parçasına çevrilir. Edebiyyat, hiss olunmadan ona xas olmayan, lakin onunla eyni meqsedleri daşıyan bir sisteme düşmeli olur, bu sistem kommunikativ sistemdir. Edebiyyatla dil arasında barışmaz ixtilaf da mehz bu meqamda ortaya çıxır. Struktura baxımından edebiyyat dil üçün ne ise kömekçi bir orqan kimidir.
Roman oxuyanda “roman” sözünün ifade etdiyi esl mena o deqiqe size çatmır. “Edebiyyat” sözü (hemçinin tesevvürü seslenişinden asılı olmayan sözler), seslenmesi ile birbaşa hansısa tam menanı doğurmaq meqsedi güdmür. Tam mena, sanki anlaşılan menadan kenarda, diqqet merkezinden yayınmış, baxış bucağından uzaqda bir yerlerde görünür, size gelib çatan ise hemişe menadan ayrı-ayrı nahiyyeler ve onlar arasındakı elaqeler olur, eynile zenginleşmiş dilin ibtidai formasını teşkil eden leksika ve sintaksis kimi (fransız dilinin). Demeli, oxuduğunuz metnin tam mentiqi meğzi heç de onun “gerçekliyi” deyil, “gerçeklik” mehz “edebiyyat”dır. Neticede kömekçi orqan olan “edebiyyat”, esas rolu üzerine götürür, bele ki, qeti mena tamamile ondan asılıdır. Edebiyyatın funksiyasının mentiqi menanı doğurmaq olması faktı esline tersinedir, melum olduğu kimi o özü çoxmenalıdır, biz onun ifade etdiyi mentiqe hem inanırıq hem yox, bele ki, oxu fealiyyetinde bu iki sistem daim bir-birlerini evez edir, söze baxırsan - bu dil demekdir, menaya baxırsan - bu edebiyyatdır”.
“Metn – büt-obyektidir ve bu büt meni cezb edir. Görünmeyen antennalarını mene yöneltmekle, xüsusi teleler qurmaqla (eserlerin lüğet sırası ile düzülüşü, onların her biri haqqında yazılmış reyler, maraqlılıq derecesi ve s.), metn bununla sanki meni seçmiş olur. Bundan elave metnlerin arasında itib-batan (amma qetiyyen
»Oxu zalına keç